Osoby bierne zawodowo stanowią coraz większą część społeczeństwa w Polsce. W I kwartale 2025 roku ich liczba osiągnęła najwyższy poziom od niemal czterech lat – wynika z danych GUS analizowanych przez Polski Instytut Ekonomiczny. 12,7 mln Polaków w wieku 15–89 lat pozostawało poza rynkiem pracy, co oznacza 41,8% populacji w tym przedziale wiekowym. Wzrost liczby osób biernych zawodowo wiąże się nie tylko z procesem starzenia się społeczeństwa, ale też z rosnącą liczbą osób uczących się, opiekujących się bliskimi i zmagających się z problemami zdrowotnymi.
Osoby bierne zawodowo – rekordowy wzrost w Polsce w I kwartale 2025
Osoby bierne zawodowo – kim są i dlaczego nie pracują?
Według wstępnych wyników Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), osoby bierne zawodowo to osoby, które nie pracują i nie poszukują pracy. W I kwartale 2025 roku ich liczba wzrosła o 109 tys. w porównaniu z I kwartałem 2024 roku. To najwięcej od II kwartału 2021 roku, kiedy to liczba osób biernych zawodowo sięgnęła 12,8 mln.
Największą grupą wśród osób biernych zawodowo są emeryci – ponad 5,1 mln osób w wieku 15–74 lata. Stanowią oni aż 61% całej grupy. Jednak osoby bierne zawodowo to również studenci, osoby zajmujące się domem, osoby chore lub niepełnosprawne oraz zniechęcone brakiem efektów poszukiwania pracy.

Rekordowe wyniki finansowe polskich banków w 2024 r. Jak banki zarabiają na nas?
Osoby bierne zawodowo – rekordowy wzrost w Polsce w I kwartale 2025
Osoby bierne zawodowo a edukacja i kwalifikacje
Z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego („Tygodnik Gospodarczy PIE”, 5 czerwca 2025 r.) wynika, że dynamicznie rośnie liczba osób biernych zawodowo z powodu nauki i podnoszenia kwalifikacji. W okresie styczeń–marzec 2025 roku było ich 2,325 mln – najwięcej od 2021 roku. W grupie osób w wieku produkcyjnym aż 36% pozostaje nieaktywnych zawodowo z tego powodu, co teoretycznie powinno cieszyć. Jednak osoby w średnim wieku zwykle decydują się na zmianę kwalifikacji w odpowiedzi na zmieniające się wymagania rynku pracy. Z kolei napływ uczniów z Ukrainy, którzy w roku szkolnym 2024/2025 dołączyli do polskich szkół w liczbie około 80 tys., może wpływać na statystyki dotyczące osób uczących się.

Kościół katolicki i prawa pracowników. Czy znasz prawdziwą historię? [miesięcznik w-Akcji]
Osoby bierne zawodowo – rekordowy wzrost w Polsce w I kwartale 2025
Starzejące się społeczeństwo a osoby bierne zawodowo
Starzenie się polskiego społeczeństwa to jeden z głównych czynników wpływających na wzrost liczby osób biernych zawodowo. W I kwartale 2025 roku tylko 9% osób w wieku emerytalnym (kobiety 60+, mężczyźni 65+) było aktywnych zawodowo.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, na koniec I kwartału 2025 roku liczba ludności Polski wyniosła 37,437 mln, co oznacza spadek o 158 tys. osób w porównaniu z rokiem poprzednim. W ciągu ostatnich 12 miesięcy urodziło się 245,5 tys. dzieci, a zmarło 413,2 tys. osób, co wskazuje na ujemny przyrost naturalny i postępującą depopulację kraju.
Dodatkowo, współczynnik dzietności w Polsce w 2025 roku szacowany jest na poziomie 1,03, co stanowi mniej niż połowę wartości gwarantującej prostą zastępowalność pokoleń. Taki trend demograficzny prowadzi do starzenia się społeczeństwa i zwiększenia liczby osób w wieku emerytalnym, co bezpośrednio wpływa na wzrost liczby osób biernych zawodowo.
Prognozy Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazują, że do 2030 roku liczba osób w wieku 20–64 lata w Polsce spadnie o 1,1 mln, co stanowi 4,9% populacji w tej grupie wiekowej. Największy odpływ pracowników dotknie sektory takie jak przemysł, handel, edukacja i rolnictwo.

Polski PKB na mieszkańca traci do średniej Unii Europejskiej w 2024 r. Unijne raje podatkowe nadal zgarniają nieuczciwą premię
wAkcji24.pl | Ekonomia | MOK, źrodło: Polski Instytut Ekonomiczny | Ilustracja: Ideogram |6.06.2025