Pierwsze przykazanie Dekalogu, mimo swej negatywnej formy, wzywa nas do uznawania jedynego prawdziwego Boga, który przedstawił się nam, w naszej ludzkiej historii, jako miłujący nas – nasz Stworzyciel, Odkupiciel i Uświęciciel, któremu winniśmy oddawać uwielbienie i cześć oraz wypełniać Jego wolę.

Wzywa nas także do nie tworzenia sobie fałszywych bożków. Zatem możemy mówić o pozytywnym i negatywnym wymiarze tego przykazania. Pozytywny wymiar wyraża się w obowiązku oddawania jedynemu, prawdziwemu Bogu czci i chwały. Co to oznacza i w czym się to wyraża?

Oddawać Bogu cześć znaczy najpierw uznać, że On naprawdę jest. Mówimy wówczas w
naszym sercu do Niego: „Wierzę, Panie, że jesteś; cieszę się Tobą, jak to dobrze, że jesteś i mnie kochasz; dla Ciebie chcę żyć!”. Oddawać Bogu cześć znaczy także poznawać Go coraz bardziej; poznawać Go z wielkości i piękności stworzeń: człowieka i świata; poznawać Go z Jego Objawienia zawartego w Biblii. Słuchanie i czytanie słowa Bożego kształtuje naszą wiarę, nadzieję i miłość do naszego prawdziwego Boga.

Oddawać Bogu cześć oznacza również troskę o to, by nie zabierać Bogu chwały przez
szukanie naszej, własnej chwały. Im bardziej szuka się chwały swojej, tym bardziej odbiera się ją Bogu. A chwała i cześć należą się w pierwszej kolejności tylko Bogu – człowiekowi i stworzeniu, tylko ze względu na Boga. Z doświadczenia wiemy, że jest w człowieku, jest w każdym z nas, niegasnąca pokusa szukania swojej chwały. Objawem tego jest też nieprzyjmowanie napomnień. Jeżeli nie potrafię przyjąć upomnienia, to z pierwszym przykazaniem jestem na bakier, a siebie postawiłem na miejscu Pana Boga.
Oddawanie Bogu chwały i czci dokonuje się przez wypełnianie woli zawartej w Jego
Objawieniu i w głosie naszego sumienia. Ważne jest to, abyśmy uznawali panowanie Pana
Boga nad nami, co wyraża się w tym, że nie pełnimy tego, co nam się podoba, ale to, co nam poleca Bóg. Odnosi się to zarówno do życia indywidualnego jak i społecznego.

Szczególną formą oddawania Bogu czci i uznawania Go za swego Stwórcę i Odkupiciela
jest pielęgnowanie wewnętrznej więzi z Bogiem, której widzialnym znakiem jest nasza
modlitwa, rozumiana jako nasze przebywanie z Bogiem.
Wszystkie wspomniane tu elementy składają się na cnotę religijności, która jest
pozytywną odpowiedzią na wymóg pierwszego przykazania. Bóg w pierwszym przykazaniu Dekalogu stawia nam przede wszystkim zakaz, abyśmy nie tworzyli sobie fałszywych bogów. Nie wolno nam zamieniać prawdziwego Boga na fałszywe bożki. Te bożki miały w historii – i dzisiaj mają – różne imiona. W historii Izraela Żydzi wielokrotnie odchodzili od prawdziwego Boga i zwracali się do bogów pogańskich. Szerzył sie kult demonów, kult ciał niebieskich (Słońca, księżyca, gwiazd), żywiołów przyrody (ognia, powietrza, wody, ziemi), istot żywych (ptaków, zwierząt, ludzi).

W historii czasów nowożytnych i współczesnych pojawiły się ideologie z nowymi bożkami.
Pojawił się kult wybitnych jednostek (Stalin, Hitler, Mussolini), ubóstwianie rasy, klasy
(faszyzm niemiecki, komunizm sowiecki) deifikacja człowieka (oświeceniowa,
postmodernistyczna, liberalistyczna, ostatnio genderowa). Zauważalny jest także proces
ubóstwiania wytworów ludzkich (materia, pieniądz, przyjemność, konsumpcja).
Z innych wykroczeń (grzechów) przeciwko pierwszemu przykazaniu należy jeszcze
wymienić: praktykowanie różnego rodzajów zabobonów, bałwochwalstwa, wróżbiarstwa,
magii i innych grzechów bezbożności. Grzechem przeciw pierwszemu przykazaniu jest także wyznawanie i szerzenie ateizmu.

bp Ignacy Dec