Pamiętaj, abyś dzień święty święcił

O ile pierwsze przykazanie Boże mówi o powinności oddawania Bogu czci sercem, a drugie ustami, o tyle trzecie przykazanie Boże wzywa do oddawania Bogu  czci  uczynkami. Bóg  określił dzień, w którym ludzie będą się poświęcać służbie Bożej.

1. Cel i sens dnia świętego

a) Dzień święty  pamiątką dzieła stworzenia

Bóg chciał, by jeden dzień w tygodniu przypominał ludziom o tym, iż On jest Stworzycielem świata, żeby był dniem dziękczynienia za dzieło stworzenia: „W sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze i wszystko, co jest w nich, w siódmym zaś odpoczął. Dlatego pobłogosławił Pan dzień szabatu i uznał go za święty” (Wj 20,11). Żydzi na pamiątkę stworzenia świata obchodzili szabat. Sens świętowania dnia świętego nie zmienił się w Nowym Testamencie.  Chrystus objawił się nam jako twórca nowego stworzenia. Zwrócił na to uwagę św. Paweł Apostoł. „Ani obrzezanie nic nie znaczy, ani nieobrzezanie, tylko nowe stworzenie” (Gał 6,15); „Jeżeli więc ktoś pozostaje w Chrystusie, jest nowym stworzeniem” (2 Kor 5,17). Owo nowe stworzenie objawiło się w zmartwychwstaniu,  dlatego dzień upamiętniający nowe stworzenie obchodzą chrześcijanie w niedzielę.

b) Dzień święty pamiątką dzieła odkupienia

W Starym Testamencie szabat był także święcony jako  pamiątka wyzwolenia narodu z niewoli egipskiej, centralnego wydarzenia zbawczego w Starym Przymierzu: „Pamiętaj, że byłeś niewolnikiem w ziemi egipskiej i wyprowadził cię stamtąd Pan, Bóg twój, ręką mocną i wyciągniętym ramieniem; przeto ci nakazał Pan, Bóg twój, strzec dnia szabatu” (Pwt 5,15). W Nowym Testamencie święcimy niedzielę na pamiątkę wyzwolenia nas z grzechów przez ofiarę krzyżową Chrystusa, która łączy się ze zmartwychwstaniem.

c) Dzień święty dniem łaski, odpoczynku i okazywania miłości

W dniu świętym oddajemy szczególną cześć naszemu Stwórcy i Odkupicielowi. Napełniamy się światłem i  mocą Ducha Świętego. Staramy się o odpoczynek i pełnimy uczynki miłości  wobec chorych i starszych.

2. Sposób świętowania dnia świętego (niedzieli i innych dni świątecznych)

a) Uczestnictwo w celebracji Eucharystii

W Kodeksie Prawa Kanonicznego czytamy: „Niedziela, w czasie której jest czczona tajemnica paschalna, na podstawie tradycji apostolskiej winna być obchodzona w całym Kościele jako najdawniejszy dzień świąteczny nakazany” (KPK, kan. 1246, par. 1). Centralnym wydarzeniem niedzieli, jako małej Wielkanocy, jest celebracja Eucharystii; której praktyka wywodzi się z czasów apostolskich. W Liście  do Hebrajczyków czytamy: „Nie opuszczajmy naszych wspólnych zebrań, jak się to stało zwyczajem niektórych, ale zachęcajmy się nawzajem” (Hbr 10,25). Szczególnym miejscem celebracji Eucharystii jest wspólnota parafialna. Katechizm Kościoła Katolickiego  głosi: „Parafia… jest miejscem, gdzie wszyscy wierni mają się zgromadzić na niedzielną celebrację Eucharystii. Parafia wprowadza lud chrześcijański do uczestniczenia w życiu liturgicznym i gromadzi go podczas tej celebracji; głosi zbawczą naukę Chrystusa; praktykuje miłość Pana w dobrych i braterskich uczynkach” (KKK, 2179). Bóg gromadząc nas w dzień Pański na celebrację Eucharystii, chce nas w tym dniu szczególnie uświęcać. Udziela nam swojego Słowa i Chleba. Dlatego w świętowaniu niedzieli rzeczą najważniejszą jest przyjście do Tego, który uświęca. Pożyteczna też jest w dzień święty lektura Pisma św.,  książek religijnych, co sprzyja wzrostowi życia wewnętrznego i chrześcijańskiego.

b) Podejmowanie dobrych uczynków względem człowieka

Dzień Pański jest dniem, w którym należy więcej czasu poświęcić rodzinie, bliskim, chorym, starszym. Stąd przyjęła się praktyka niedzielnych odwiedzin bliskich, znajomych.

c) Powstrzymywanie się od prac służebnych i czynów niegodziwych

1°. W dniu świątecznym powstrzymujemy się od prac, zajęć, które przeszkadzają w oddawaniu czci Bogu. Są to zazwyczaj prace fizyczne. W Starym Testamencie czytamy: „Nie wynoście żadnych ciężarów ze swych domów w dzień szabatu, ani nie wykonujcie żadnej pracy” (Jr 17,22); „Żadnej roboty służebnej w tym dniu czynić nie będziecie” (Kpł 23,25).

Praca służebna to głównie praca fizyczna, natomiast praca umysłowa nie jest zabroniona. Mogą być jednak powody, dla których w dniu świątecznym dozwala się wykonywać prace fizyczne. Są to prace konieczne, związane z wypadkami, chorobami. Dozwolone są także godziwe  rozrywki.

2°.  Zdaniem św. Tomasza z Akwinu niedziela, dzień święty, to nie dzień grzeszenia i oddawania się lenistwu. Dzień Pański to dzień aktywności naszego ducha.

d) Wypoczynek duchowy i fizyczny

Człowiek nie jest maszyną. Dzień święty jest po to, by sobie przypomnieć, że się jest człowiekiem. Dziś ludzie nie umieją wypoczywać. Mówi się, że nie tylko chora jest dziś praca, ale także chory jest odpoczynek. Niektórzy odpoczynek łączą ze spacerami, z chodzeniem po górach, z uprawianiem sportu, z siedzeniem przed telewizorem. Tylko to może być usprawiedliwione w dzień świąteczny, co sprzyja otwarciu się na Boga i pogłębieniu więzi miłości z bliźnimi..         

                                  bp Ignacy Dec