1 sierpnia 1944 roku. Upalny dzień w okupowanej Warszawie. Godzina „W” została wyznaczona na godzinę 17.00.

Wacław Zagórski, powstaniec warszawski, zanotował: A więc stało się! Warszawa walczy!. Tak rozpoczęło się heroiczne i tragiczne zarazem powstanie. Jego celem było wyzwolenie stolicy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem do niej Armii Czerwonej. Miało trwać krótko – trzy, cztery doby. Nikt nie spodziewał się, że będą to długie i krwawe 63 dni. Na wieść o powstaniu Hitler wydał rozkaz wymordowania wszystkich mieszkańców Warszawy, a miasto miało zostać zrównane z ziemią. Pułkownik Kazimierz Iranek-Osmecki, szef Oddziału II Komendy Głównej AK, tak mówił o decyzji rozpoczęcia zrywu zbrojnego:

Trzeba było przeżyć pięć lat okupacji w Warszawie, aby czuć to, co czuła ludność i żołnierze. […] Trzeba było to wszystko przeżyć, aby zrozumieć, że Warszawa nie mogła się nie bić.

Centrum Myśli Jana Pawła II

zdj. – Stefa Bałuk, Centrum Myśli Jana Pawła II