Stwierdzenie jednoznacznego związku między płcią a biologią człowieka nie oznacza, że eksperci KEP postanowili zignorować istniejące przypadki zaburzeń rozwojowych, w skrócie określanych jako interseksualność. Takie zaburzenia, rzadkie, są zwiazane z problemami natury genetycznej. Naukowcy poszukują również fizycznej przyczyny transpłciowości – skoro może dojść do zaburzeń w rozwoju fizycznym, to również prawdopodbne są zaburzenia w rozwoju układu nerwowego i samego mózgu. Na ten moment – jak stwierdzają również eksperci KEP – nic pewnego w sprawie genetycznych i biologicznych przyczyn zjawisk ze spektrum transpłciowości jeszcze nie wiemy.

„W ostatnich latach pojawiają się doniesienia sugerujące udział procesów epigenetycznych w kształtowaniu się płci człowieka. W odróżnieniu od dobrze udokumentowanych zjawisk związanych z genetyczną determinacją płci, procesy epigenetyczne są wciąż badane i weryfikacja ich prawdziwego znaczenia w determinacji płci człowieka jest obecnie niemożliwa” – czytamy w dokumencie.

Dlatego eksperci skupiają się na prawodopobnym wpływie wychowania i środowiska na młode osoby. Świadczyłoby o tym coraz większa liczba przypadków osób deklarujących się jako transpłciowe, a mówimy o ogromnym wzroście w porównaniu do poprzednich dekad. 

Stąd Stanowisko KEP jest bardzo krytyczne wobec tzw. ideologii gender, którą postrzega jako odrzucenie obiektywnej prawdy o płci. W dokumencie czytamy, że teoria gender „kwestionuje biologiczne fundamenty tożsamości płciowej, promując model płciowości jako zmiennej konstrukcji społecznej, co prowadzi do relatywizacji fundamentalnych różnic płciowych”. Eksperci KEP podkreślają, że taka perspektywa stoi w sprzeczności z nauczaniem Kościoła i stanowi zagrożenie dla właściwego rozwoju tożsamości młodych ludzi​.

Papież Franciszek wielokrotnie wypowiadał się krytycznie o teorii gender, wskazując na jej destrukcyjne skutki. W stanowisku przywołano jego słowa: „Dzisiaj dzieci uczą się w szkołach, że mogą same wybierać swoją płeć, co jest narzucane przez niektóre organizacje i ideologie jako forma ideologicznej kolonizacji”​.

Za szczególnie niebezpieczne praktyki zespół uznał:

„(…) Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych uważa za błędne:

1) Penalizację tzw. mowy nienawiści rozumianej jako każda próba dyskusji na temat konsekwencji, sensowności i skuteczności, jakie wywołują zabiegi tranzycji płci. Tak formułowane zasady uniemożliwiają rzeczową debatę, wykluczają merytoryczne pytania stawiane wobec tego zagadnienia i odsuwają poszukiwanie alternatywnych działań w procesie diagnostyki różnicowej i kompleksowej terapii w nieokreśloną przyszłość.

2) Upraszczanie (w niektórych proponowanych standardach) procedur diagnostycznych pomocy dla osób transpłciowych. Skutkuje ono tym, że do rozpoczęcia tranzycji (leczenia hormonalnego, względnie chirurgicznego i zmian metrykalnych) wystarczy autoidentyfikacja, a pomijane są medyczne przeciwwskazania do tego rodzajów terapii.

3) Pomijanie w rozpoznaniu tranzycji metod psychospołecznych i preferowanie wyłącznie farmakoterapii oraz metod chirurgicznych. Zaniedbuje się przy tym także diagnostykę schorzeń współistniejących (zwłaszcza zaburzeń psychicznych). 

Pomimo krytycznego podejścia do ideologii gender, Zespół Ekspertów podkreśla, że Kościół powinien towarzyszyć osobom transpłciowym, oferując im wsparcie i pomoc w poszukiwaniu własnej tożsamości. „W centrum zainteresowania Kościoła jest osoba w całej jej złożoności. Duchowni i świeccy powinni nieść ulgę i wsparcie wszystkim, którzy cierpią i potrzebują pomocy w trudnych chwilach”​.

Zespół Ekspertów wyraża stanowisko, że osoby transpłciowe, jak każda istota ludzka, zasługują na szacunek i powinny być otoczone troską. W dokumencie przytoczono słowa papieża Franciszka: „Każda osoba, niezależnie od swojej skłonności seksualnej i identyfikacji płciowej, musi być szanowana w swej godności i otoczona troską, tak aby uniknąć jakichkolwiek oznak niesłusznej dyskryminacji”​. Zespół ekspertów KEP zauważa, że ważne jest prowadzenie dialogu oraz rozwijanie sieci profesjonalnego wsparcia, takiego jak poradnictwo psychologiczne i psychiatryczne, dostępne zarówno dla osób transpłciowych, jak i ich rodzin​.

Zespół ekspertów KEP apeluje o rozwijanie edukacji, która podkreśla zarówno różnice, jak i komplementarność płci męskiej i żeńskiej. Celem jest wychowywanie młodzieży do postrzegania miłości jako „mądrego daru z samego siebie”, co powinno uwzględniać religijne i kulturowe tradycje. Eksperci wskazują na potrzebę prowadzenia „poważnych debat i konferencji”, które mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia złożonej problematyki transpłciowości, przy jednoczesnym poszanowaniu klasycznej antropologii​.

„Podjęte analizy pokazują, jak ważne jest przede wszystkim zrozumienie sytuacji osób określających się jako transpłciowe. Wiele z nich czuje się „uwięzionych w nie swoim ciele” co sprawia, że szukają zrozumienia, empatii i akceptacji. Pragną znaleźć grupę wsparcia, poszukują swojej tożsamości i chcą się w pełni realizować jako osoby. Należy dostrzec ich cierpienia i problemy w szerokim – biologicznym, psychologicznym i społecznym – kontekście.

Nie można zgodzić się na agresywną i uwłaczającą godności ludzkiej stygmatyzację osób transpłciowych. Dlatego Kościół pragnie przede wszystkim potwierdzić, że każda osoba, niezależnie od swojej skłonności seksualnej i identyfikacji płciowej, musi być szanowana w swej godności i otoczona troską tak, aby uniknąć „jakichkolwiek oznak niesłusznej dyskryminacji”, a zwłaszcza wszelkich form agresji i przemocy” – czytamy w dokumencie.

Stanowisko Zespołu Ekspertów KEP ds. Bioetycznych wskazuje, że problematyka transpłciowości wymaga głębokiego zrozumienia i dialogu. Kościół, zdaniem KEP, powinien oferować osobom transpłciowym wsparcie w poszukiwaniu tożsamości, ale także przestrzegać przed nieodwracalnymi skutkami medycznymi. Dokument kończy się apelem o szerszą refleksję społeczną i zachęca do prowadzenia debat na temat alternatywnych form pomocy osobom transpłciowym w oparciu o klasyczną antropologię oraz nauczanie Kościoła​.

Stanowisko KEP wobec transpłciowości stanowi ważny głos w dyskusji o ludzkiej płciowości i stanowi próbę zrozumienia tej złożonej problematyki z perspektywy katolickiej etyki i antropologii.

– Postrzegam ten dokument bardzo pozytywnie – mówi dziennikarka Judyta Światłowska. – Przyznaję jednak, że pozostawia on niedosyt. Przedstawiono nam bowiem w sposób jasny, na co Kościół i wiara katolicka się nie zgadza. Potrzebujemy jednak więcej wskazówek zgodnie z duchem, który został bardzo mocno podkreślony, nie odtrącania osób transpłciowych. Ten dokument nie jest jeszcze odpowiedzią na pytania rodziców, których córka oświadcza, że czuje się mężczyzną. Nie pokazuje pozytywnej drogi dla mężczyzny, które czuje głęboki związek z kobiecością. Odradza im się nieodwracalne zabiegi medyczne, które m. in. powodują utratę płodności. Ale nie podpowiada w jaki sposób mają ze swoją tożsamością dalej funkcjonować. Co mogą dla siebie zrobić, żeby się odnaleźć? Co mamy powiedzieć osobom, które już przeszły tranzycję jak amerykańska aktorka Michaela Jaé Rodriguez? – pyta Światłowska.

– Oprócz stworzenia zalecanej przez ekspertów strategii pozytywnego kreowania wzorców płciowych, trzeba przyjąć, że osoby transpłciowe są i będą wśród nas  – stwierdza Judyta Światłowska. – I powinny mieć zapewnioną dobrą opiekę duszpasterską i psychologiczną. Trzeba stworzyć także przestrzeń w której tacy ludzie, będą mogli dobrze się czuć bez ryzykownych operacji. Gdzie będą mieć poczucie społecznego wsparcia i bliskości Boga. Jak ma to wyglądać? Tu potrzebna jest dalsza praca ekspertów, która przyniesie praktyczne rozwiązania, tak potrzebne dzisiaj rodzicom młodych osób transpłciowych oraz im samym. Praktyka rodzicielska pokazuje przecież, że jeśli chcemy dziecko odwieść od jakiś planów, to musimy użyć schematu „nie możesz, ale…”.  I to co, co stoi za tym „ale” jest pilnie potrzebne – puentuje Światłowska.

wAkcji24.pl | Kultura | MNS, źródło: Komisja Episkopatu Polski| Fot:   Michaela Jaé Rodriguez X.com |18.11.2024