Ten szczególny dzień to okazja do upamiętnienia dzieci, które się nie narodziły, ale jest to także zwrócenie uwagi na żałobę i ogromny ból, jaki rodzice przeżywają po stracie dziecka.  Dzień Dziecka Utraconego ma na celu zwiększenie świadomości i wrażliwości na temat poronienia. Ważnym jest, by mówić o tym, ponieważ wtedy więcej osób będzie w stanie zaoferować wsparcie i pomoc rodzicom doświadczonych stratą dziecka. Szacuje się, że aż 10-15 proc. par doświadcza tej straty. 

Data Dnia Dziecka Utraconego nie jest przypadkowa – 15 października jest uśrednioną datą porodu, jeżeli ciąża rozpoczęłaby się 1 stycznia, pierwszego dnia roku. Dzień ten daje rodzicom możliwość upamiętnienia dzieci, które się nie narodziły. Tego dnia ludzie łączą się we wspólnej modlitwie, odbywają się symboliczne pogrzeby, organizowane są prelekcje i spotkania dla rodziców po stracie.  Dzień Dziecka Utraconego w USA nazywany jest Dniem Pamięci Dzieci Nienarodzonych i Zmarłych. Na świecie obchodzi się go od 1988 roku, zaś w Polsce pierwsze wzmianki o tym święcie pojawiły się w 2004 roku.

Symbol Dziecka Utraconego 

Symbolem dziecka utraconego jest błękitno- różowa wstążka. Odbywają się także ceremonie wypuszczania balonów w tych samych barwach. Na balonach wypisane są imiona dzieci. Drugim symbolem  jest fioletowy motyl. Ma on wspierać rodziców po stracie oraz ma dać znać innym, z czym boryka się para. Motyl umieszczony na łóżeczku noworodka jest informacją, że dziecko urodziło się z ciąży mnogiej, z której nie wszystkie dzieci przeżyły.

Rodzice często zadają sobie pytania: “dlaczego tak się stało?”, “czy to musiało się stać?”, “dlaczego nas to musiało spotkać?”, “czy poronieniu można było zapobiec?”. Bywa, że kobieta szuka winy w sobie, niekiedy pod wpływem bliskich jej osób. Prawda jest zupełnie inna. Szacuje się, że w 70 % przypadków poronienie było przesądzone już w momencie poczęcia, ponieważ materiał genetyczny komórek rozrodczych nie zawsze jest prawidłowy.

Ponad 20% komórek jajowych młodych, zdrowych kobiet i 10% plemników u młodych, zdrowych mężczyzn ma zmiany w chromosomach. W przypadku zapłodnienia komórki rozrodczej z nieprawidłowym materiałem genetycznym niemalże na pewno dojdzie do obumarcia ciąży. Przy niektórych zmianach genetycznych ciąża może się utrzymać, a dziecko urodzi się z chorobą genetyczną. Kobiety muszą pamiętać, że zdecydowana większość poronień następuje bez żadnego wpływu zewnętrznego.

Świadomość tego pomoże zwalczyć poczucie winy.  Poronieniu często towarzyszą przykre emocje, rozdzierający wręcz fizyczny ból. Chociaż dziecka nie było jeszcze na świecie – mogło ono mieć imię, swój pokoik z łóżeczkiem, ubranka. Było dla niego przygotowane miejsce, a na malucha czekali kochający rodzice. Niektórzy natychmiast decydują się zakupione wcześniej rzeczy usunąć, aby nie cierpieć. Niestety z głowy ciężko jest usunąć przygnębiające myśli i ogrom cierpienia. Z czym muszą zmierzyć się rodzice, gdy stracą dziecko? Muszą zmierzyć się z ogromnym smutkiem, poczuciem niesprawiedliwości, krzywdy, muszą także skonfrontować się z emocjami, które wydają się być nie do zniesienia. 

Jak poradzić sobie ze stratą dziecka?

Kobieta po poronieniu powinna być pod stałą opieką ginekologiczną i psychologiczną. Pomocne są także wspólne sesje dla rodziców. Mężczyźni mogą doświadczać straty inaczej niż kobiety, ale jest to dla nich tak samo bolesne doświadczenie. Rodzice, którzy zmagają się ze stratą dziecka, powinni dać sobie czas na przejście żałoby. Proces ten może być trudny i bolesny, ale kiedy tylko rodzice będą na to gotowi, powinni wrócić do życia w społeczeństwie, ponieważ długa izolacja sprzyja depresji. 

Dostęp do informacji jest szalenie istotny, dlatego też ważne jest, aby personel medyczny starał się na bieżąco rozmawiać o planowanych zabiegach, przebiegu poronienia, czy porodu, rekonwalescencji oraz o prawdopodobnych przyczynach utraty dziecka. Rodzice powinni zostać poinformowani o możliwości pożegnania się z dzieckiem. Warto pamiętać, że niezależnie od momentu zakończenia ciąży, rodzice mają prawo do pochówku dziecka, rejestracji w USC, uzyskania zasiłku pogrzebowego oraz skorzystania ze skróconego urlopu macierzyńskiego.

Żałoba zawsze jest przeżywana jako indywidualny proces. To, co pomaga jednej osobie, dla drugiej może być nieskuteczne. Ważna jest umiejętność empatycznego towarzyszenia rodzicom- słuchania, dzielenia się przeżyciami. Jeśli nie jesteśmy pewni co zrobić, nie bójmy się zapytać rodziców, czego potrzebują w tych niezwykle trudnych chwilach. Pamiętajmy, że śmierć i strata są niezwykle bolesne, ale niestety są nieodłączną częścią życia i z tego względu nie powinien to być temat tabu. Być może dzięki rozmowie rodzice poczują się choć trochę mniej osamotnieni. 

Jak pochować dziecko nienarodzone?

Dziecko nienarodzone może być pochowane w mogile zbiorowej, grobie rodzinnym albo takim, który został stworzony specjalnie dla niego. Pogrzeb dziecka nienarodzonego organizuje się w sposób świecki lub w obrządku religijnym. Do pochowania dziecka po poronieniu mają prawo wszyscy rodzice, niezależnie od czasu trwania ciąży.

Niemalże na każdym cmentarzu znajdują się groby dzieci nienarodzonych, bądź takich, które umarły bardzo wcześnie, które rodzice mogą pochować anonimowo jeśli chcą. Takie pogrzeby często są organizowane przez szpitale i fundacje. 

Rodzice mogą odebrać dziecko ze szpitala i sami zapewnić mu pochówek. Pogrzeby przygotowywane przez organizacje są najczęściej ekumeniczne. Rodzice, organizując pochówek na własną rękę,  wybierają między pogrzebem świeckim a religijnym. Kościoły otwarte są na msze, nabożeństwa, modlitwy nad grobem – bez względu na brak chrztu dziecka, może ono otrzymać właściwy pogrzeb w obrządku religijnym.