Biskup Ignacy Dec: Odwaga Jana Chrzciciela w obronie prawa Bożego

Jan Chrzciciel, ostatni prorok Starego Testamentu,  oprócz surowej ascezy i autentycznej  pokory,  odznaczał się niezwykłą odwagą. Mówimy to po wysłuchaniu w dzisiejszej Ewangelii opisu jego ostatnich dni życia: „Herod kazał pochwycić Jana i związanego trzymał w więzieniu z powodu Herodiady, żony brata swego Filipa, którą wziął za żonę. Jan bowiem wypominał Herodowi: <Nie wolno ci mieć żony twego brata>” (Mk 6,17-18). 

Jan Chrzciciel zginął za sprawą Herodiady i Heroda. Główną sprawczynią  śmierci Jana była Herodiada., która go znienawidziła  nie za zło, ale za to, że jasno i po imieniu nazwał jej czyn, jej  grzech. Jan bowiem przyszedł na dwór królewski i powiedział, że jej związek z Herodem nie jest prawdziwym małżeństwem, tylko jest związkiem cudzołożnym, gdyż  ma ona swojego ślubnego męża.  Nienawiść Herodiady do Jana Chrzciciela miała jeden cel – zgładzenie proroka, który odważył się wypomnieć grzech królowi i królowej.  Herodiada nie zawahała się posłużyć własnym dzieckiem, byleby tylko ten cel osiągnąć. Na jej przykładzie widać, jak straszną siłą jest nienawiść, która  nie liczy się nawet z dobrem własnego dziecka.

Męczeńska śmierć Jana odkryła także hipokryzję Heroda.  Miał on niby respekt dla Jana, czuł przed nim jakiś niepokój. Z pewnością był to lęk przed prawdą, którą Jan głosił, a której Herod nie przestrzegał. Ewangelia mówi o tym następująco: „Herod bowiem czuł lęk przed Janem, znając go jako męża prawego i świętego, i brał go w obronę. Ilekroć go posłyszał, odczuwał duży niepokój, a przecież chętnie go słuchał” (Mk 6,20).

Było to słuchanie  wtedy, gdy prawda nie była dla niego zbyt wymagająca, ale jak stanął przed prawdą, która dotyczyła jego  grzechu, wówczas kazał pochwycić Jana i wtrącić go do więzienia, a potem  wyraził zgodę na jego ścięcie. Podobnie potem postąpił Piłat podczas procesu Jezusa.  Też powiedział, że nie znajduje w Jezusie winy, ale wydał na Niego wyrok śmierci. Krótko mówiąc, Herod to człowiek bez charakteru, to władca powierzchowny, niekonsekwentny, lekkomyślny w składaniu nierozsądnych, nieprzemyślanych obietnic, to po prostu zwykły tchórz.

Biskup Ignacy Dec: Obowiązek upominania i umiejętność przyjmowania upomnień

Św. Jan Chrzciciel jest dla nas  przykładem odważnego upominania grzeszących. Wśród uczynków miłosiernych względem duszy na pierwszym miejscu jest uczynek: „Grzeszących upominać”. Z pewnością wielu z nas nie ma odwagi upominać drugich i  z trudem też przyjmuje upomnienia od innych. Trzeba zauważyć, że niemal w każdym przypadku upominanie wymaga od osoby upominającej niemałej odwagi. 

Motywem upominania winna zawsze być miłość do człowieka, który błądzi i popełnia grzech. Motywem upominania nie powinna być chęć upokorzenia kogoś, pokazania mu jego małości, okazywanie  swojej wyższości, swojej władzy. Tylko upominanie, u którego źródeł stoi  troska o człowieka i  miłość do niego, może być upomnieniem usprawiedliwionym. Upomnienie nie powinno mieć nic wspólnego z krzykiem, agresją, wszak wtedy staje się najczęściej nieskuteczne.

Gdy mówimy o obowiązku upominania, warto także wspomnieć o umiejętności przyjmowania upomnień. Wiadomo z doświadczenia, że przez upomnienie można stracić kolegę czy koleżankę, że może przez nie  zachwiać się międzyosobowa przyjaźń.  Najczęstszą przyczyną nieprzyjmowania upomnień jest pycha i miłość własna, po prostu brak pokory.  Ludzie pyszni, zapatrzeni w siebie, patrzący na innych z góry, mają zwykle kłopoty z przyjmowaniem upomnień. Często się wtedy obrażają.

Przyjmowanie upomnień może być jednak drogą do lepszego poznania siebie i do ćwiczenia się w pokorze. W każdym razie nigdy nie przegrywamy, gdy przyjmujemy upomnienia z pokorą i cichością. Stąd też za upomnienia winniśmy dziękować, bowiem często budzą nas one z letargu i otwierają nam oczy na prawdę o nas samych. W psalmie 119 znajdujemy słowa: „Dobrze to dla mnie, że doznałem poniżenia, bym się nauczył Twych ustaw. Prawo z ust Twoich jest dla mnie lepsze niż tysiące sztuk złota i srebra” (Ps 119,71-72).

Biskup Ignacy Dec: Cena za głoszenie prawdy 

Biskup Ignacy Dec

Głuszyca,  29 sierpnia 2024 r.

Homilia  wygłoszona w kościele p.w. Chrystusa Króla w Głuszycy na rozpoczęcie  IV Sudeckiego Forum Inicjatyw 2024 Wiara -Kultura – Ekonomia