Biskup prof. dr hab. Ignacy Dec, będący biskupem Świdnicy, 8 maja 2004 roku powołał Wyższe Seminarium Duchowne, instytucję odpowiedzialną za formację i kształcenie przyszłych duchownych diecezjalnych. Patronem seminarium został ogłoszony św. Wojciech, biskup i męczennik. 3 lipca 2004 roku zakupiono nieruchomość, która wcześniej pełniła funkcję szpitala, z myślą o zaadaptowaniu jej na potrzeby seminarium. W 2005 roku rozpoczęto prace remontowo-budowlane, aby dostosować budynek, zakupiony od Starostwa Świdnickiego, do celów seminarium. W tym czasie seminarium świdnickie funkcjonowało tymczasowo w seminarium wrocławskim.

Po zakończeniu prac, 26 listopada 2010 roku kardynał Zenon Grocholewski, Prefekt Kongregacji Edukacji Katolickiej, na zaproszenie biskupa Deca przybył, aby poświęcić odnowione seminarium. Trzy dni później, 29 listopada 2010 roku, w kaplicy seminaryjnej odbyła się pierwsza Msza Święta, podczas której poświęcono ołtarz i rozpoczęto kult eucharystyczny poprzez umieszczenie Najświętszego Sakramentu w tabernakulum.

W maju 2011 roku mury seminarium opuściło 18 pierwszych absolwentów, którzy całą swoją formację duchowną odbyli w nowo powstałej placówce diecezji świdnickiej. 20 marca 2014 roku seminarium dokonało zakupu kolejnych budynków, które również wcześniej należały do szpitala.

Wyższe Seminarium Duchowne w Świdnicy od początku swojej działalności współpracuje z wybitnymi profesorami teologii, filozofii i duchowości, którzy mają za zadanie przygotować przyszłych księży do posługi duszpasterskiej w wymagających czasach. To między innymi ks. prof. dr hab. Dominik Ostrowski, który pełni funkcję rektora seminarium. 

Wspólnotę seminaryjną tworzą alumni wraz z zespołem przełożonych oraz wykładowców i pracowników świeckich.

Do zespołu przełożonych należą:

– ks. Piotr Gołuch, dyrektor administracyjny i delegat Biskupa Świdnickiego ds. formacji alumnów

– ks. Tomasz Metelica, prefekt etapu propedeutyczego

– ks. Mariusz Maluszczak, prefekt etapu propedeutyczego i diecezjalny duszpasterz powołań

– ks. Mirosław Rakoczy, ojciec duchowny

W 2022 roku metropolita wrocławski, ks. Józef Kupny, ogłosił decyzję o połączeniu seminariów archidiecezji wrocławskiej oraz diecezji legnickiej i świdnickiej. Powodem tej decyzji była malejąca liczba kandydatów do kapłaństwa. Jednak nie oznaczało to zamknięcia seminariów w Legnicy i Świdnicy. Ustalono, że seminarium w Świdnicy będzie prowadziło rok propedeutyczny (przygotowawczy) dla kleryków z kilku diecezji. W rezultacie, od dwóch lat kandydaci na księży spędzają pierwszy rok formacji w Świdnicy, a kolejne sześć lat w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu, na Ostrowie Tumskim.

W roku akademickim 2024/2025 etap propedeutyczny na Dolnym Śląsku rozpoczęło 10 kandydatów. 

– Pierwszy rok to etap kładzenia fundamentów pod formację ludzką i pod życie duchowe. Ja mówię często o tym okresie tak: zanim ktoś zacznie uczyć się na księdza, to ważne, żeby nauczył się być człowiekiem. Stawiamy na rozeznanie, na ludzką dojrzałość, na obowiązki, na umiejętność dysponowania czasem. Stawiamy na formację duchową, czyli żywą relację z Jezusem –  ks. Tomasz Metelica, prefekt etapu propedeutycznego dla Gościa Niedzielnego. .

Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Świdnickiej znajduje się na placu Wojska Polskiego 2 w Świdnicy. 

W kontekście całej Polski, liczba powołań kapłańskich i zakonnych w ostatnich latach zaczęła rosnąć po okresie spadku. W latach 2010–2018 widoczny był wyraźny kryzys, kiedy to liczba nowych kandydatów do seminariów się zmniejszała. Jednak od 2019 roku obserwujemy stopniowy wzrost.

„Młodzi ludzie, którzy w tym roku zgłosili się do seminariów i zakonów, są dla wspólnoty Kościoła pełnym nadziei znakiem, że Duch Święty w młodych sercach budzi pragnienie służby wynikającej z wiary” – mówił KAI ks. dr Jan Frąckowiak, przewodniczący Konferencji Rektorów Wyższych Seminariów Duchownych Diecezjalnych i Zakonnych.  Tegoroczny wzrost liczby kandydatów to moment, w którym – po latach nieustannego spadku – tendencja ta została zatrzymana.

Dane, obejmujące 196 kandydatów do ośrodków diecezjalnych i 105 do zakonnych, są świadectwem tego, że młodzież nadal pragnie odpowiedzieć na powołanie kapłańskie, mimo wyzwań współczesnego świata. Statystyki ukazują, że w seminariach duchownych w Polsce obecnie kształci się łącznie 1594 kleryków – choć liczba ta spadła w porównaniu do ubiegłego roku (1690), tegoroczny wzrost na pierwszym roku formacji daje nadzieję na przyszłość.

Seminarium świdnickie to miejsce, które łączy tradycję katolickiej edukacji z nowoczesnym podejściem do formacji duchowej. Jest to miejsce, w którym przyszli kapłani przygotowują się do niełatwej, ale satysfakcjonującej drogi kapłaństwa, służąc Kościołowi i społeczeństwu. Wzrost liczby powołań pokazuje, że seminarium odgrywa kluczową rolę w formowaniu przyszłych pasterzy, którzy staną na straży wiary i wartości chrześcijańskich w Polsce.