Każdego roku w Polsce sierpień jest obchodzony jako Miesiąc Trzeźwości. Jest to czas, kiedy wiele osób rezygnuje z alkoholu, aby zwrócić uwagę na problem uzależnień.  Inicjatywa ta stała się ważnym elementem społecznej kampanii edukacyjnej, skierowanej do wszystkich grup wiekowych i społecznych.

Walka o trzeźwość narodu jest nieodłącznym elementem budowania zdrowego i silnego społeczeństwa. Historia Polski ukazuje, jak wyniszczający wpływ miało pijaństwo na nasz naród i jak ważne było podjęcie działań mających na celu przeciwdziałanie temu zjawisku. Jedną z postaci, która w sposób szczególny zaangażowała się w walkę o trzeźwość Polaków, był kardynał Stefan Wyszyński.

Miesiąc trzeźwości: Alkohol w społeczeństwie

miesiąc trzeźwości

Alkohol jest jednym z najbardziej powszechnych i akceptowanych używek na świecie. W Polsce jego spożycie jest częścią wielu tradycji. Niestety, nadużywanie alkoholu niesie ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne, społeczne i ekonomiczne. 

Alkohol od wieków był obecny w życiu Polaków, jednak jego nadmierne spożywanie stało się poważnym problemem społecznym i narodowym. W XIX i XX wieku alkoholizm dotknął wiele polskich rodzin, prowadząc do rozbicia więzi rodzinnych, problemów zdrowotnych, a nawet zgonów. W okresie powojennym sytuacja stała się jeszcze bardziej dramatyczna, gdy komunistyczne władze zaczęły wykorzystywać alkohol jako narzędzie kontroli społecznej, propagując jego spożycie i czerpiąc zyski z monopolizacji produkcji i sprzedaży.

Wysoki poziom alkoholizmu miał tragiczne konsekwencje nie tylko dla jednostek, ale także dla całego społeczeństwa. Degradacja moralna, wzrost przestępczości, spadek wydajności pracy – to tylko niektóre z negatywnych skutków tego zjawiska. W obliczu takich problemów walka o trzeźwość stała się kwestią narodową.

Miesiąc trzeźwości: Historia i znaczenie

Pomysł ustanowienia sierpnia Miesiącem Trzeźwości narodził się w Polsce pod koniec XX wieku. Inicjatywa ta została zainspirowana przez Kościół katolicki, który od dawna promuje życie w trzeźwości jako wartość moralną i duchową. W sierpniu obchodzimy również ważne święta narodowe, takie jak rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego oraz Święto Wojska Polskiego, które skłaniają do refleksji nad historią i tożsamością narodową. Rezygnacja z alkoholu w tym okresie jest wyrazem szacunku dla przeszłości i solidarności z rodakami.

Bp Tadeusz Bronakowski o trzeźwości

Trzeźwość polską racją stanu. Bp Tadeusz Bronakowski: Niech ten czas będzie okazją do przywrócenia właściwej hierarchii wartości

 

Stefan Kardynał Wyszyński – Apostoł Trzeźwości

Stefan Wyszyński już od dzieciństwa, był wychowywany w duchu abstynencji przez swojego głęboko wierzącego ojca. Pierwsze przyrzeczenie abstynenckie złożył jako ministrant, a później, w dniu Pierwszej Komunii Świętej, w wieku 10 lat, zobowiązał się do całkowitej abstynencji aż do ukończenia 21 lat. Nawet później, w seminarium duchownym oraz w trakcie swojej posługi kapłańskiej i biskupiej, pozostał abstynentem. Jego poglądy na temat trzeźwości ewoluowały w miarę dostrzegania problemu pijaństwa w Polsce.

Początkowo był zwolennikiem umiarkowanego spożycia alkoholu, jednak po wojnie, gdy propaganda komunistyczna stała się zagrożeniem dla narodu polskiego, Stefan Wyszyński zaczął nawoływać do całkowitej abstynencji. Swoją kampanię rozpoczął od kapłanów, często z nimi rozmawiając i stawiając za wzór kapłana-abstynenta. Zakazywał spożywania alkoholu podczas odpustów, zjazdów duchowieństwa czy prymicji, a na prywatnych spotkaniach zachęcał, by nie podawano alkoholu.

miesiąc trzeźwości stefan wyszyński

Prymas Stefan Wyszyński na łonie przyrody, Warszawa 1961/IPN

 

Jako Prymas Polski, pisał wiele listów pasterskich na ten temat, zachęcał do zakładania Bractw Wstrzemięźliwości, ruchów abstynenckich oraz prowadzenia parafialnych ksiąg trzeźwości, w których wpisywani byli parafianie zobowiązujący się do abstynencji. Dawał konkretne wskazówki duszpasterskie, opierając działalność trzeźwościową na polskiej pobożności maryjnej. Organizował rekolekcje trzeźwościowe, Adwentowe i Wielkopostne Akcje Trzeźwości oraz nabożeństwa ekspiacyjne, ponieważ uważał, że jednym z głównych zadań ruchu abstynenckiego jest zadośćuczynienie Bogu za grzechy pijaństwa. W 1959 roku, w Wytycznych dla Kościelnej Akcji Trzeźwości, napisał: 

Duszpasterze, unikając wszelkiej niezdrowej przesady w uzasadnianiu konieczności abstynencji względami moralnymi i zdrowotnymi, i zachowując pełny szacunek dla tych, którzy umiarkowanie i godnie spożywają alkohol, niech zdecydowanie zachęcają wiernych do składania dobrowolnych ofiar całkowitej abstynencji na pewien okres lub na całe życie, w nadprzyrodzonym duchu ekspiacji za grzechy pijaństwa, z miłości do bliźnich, ofiar nałogu pijaństwa oraz w celu protestowania przeciwko powszechnej tyranii towarzyskiego przymusu picia, a także dla osobistego wewnętrznego umocnienia.

Kardynał Stefan Wyszyński

Kardynał Stefan Wyszyński. Niezłomny prymas. Więzień władzy.

Walka osobista, rodzinna, narodowa

Prymas często apelował do wiernych o osobistą walkę z wadami, zarówno indywidualnymi, jak i narodowymi. W swoich listach pasterskich udzielał wskazówek, jak radzić sobie z duchowymi trudnościami i wzrastać w wierze. W liście z 1964 roku pisał, że z pomocą Jezusa i Maryi powinniśmy walczyć z narodowymi wadami na poziomie osobistym, podkreślając, że najpierw musimy pokonać własne słabości. Zachęcał do regularnego rachunku sumienia jako części modlitwy wieczornej oraz do modlitwy o siłę do walki z wadami.

Stefan Wyszyński przypominał wiernym, że człowiek pełen ducha Bożego jest wolny od nałogów, a uleganie złym skłonnościom jest cechą ludzi, którzy zapomnieli o swoim związku z Bogiem. W 1977 roku, w liście na IV niedzielę Wielkiego Postu, Episkopat Polski podkreślał, że wszyscy są odpowiedzialni za problem pijaństwa – nie tylko ci, którzy piją, ale także ci, którzy pozostają obojętni, namawiają do picia lub ulegają społecznym naciskom. Modląc się za wiernych, biskupi wzywali do walki o trzeźwość i podkreślali, że dobrowolna abstynencja może prowadzić do umiarkowania innych.

Prymas uważał, że alkoholizm wynika z wadliwego wychowania i towarzyskich zwyczajów picia. Apelował do rodziców, aby dawali dzieciom przykład trzeźwości, wspólnie się modlili i czytali Pismo Święte. Wierzył, że w takich rodzinach nie będzie alkoholizmu ani innych nałogów.

„Dom rodzinny jest pierwszą szkołą obyczajów,” pisał, zaznaczając, że wielu alkoholików zaczynało pić już w dzieciństwie, naśladując dorosłych. Prymas ubolewał nad łączeniem religijnych uroczystości z piciem alkoholu, nawołując do składania chrześcijańskiej ofiary trzeźwości.

„Trzeba dać dobry przykład i pokazać, że można dobrze żyć bez alkoholu,” podkreślał, zachęcając rodziny i parafie do kultywowania trzeźwego stylu życia.

Kardynał Stefan Wyszyński św. Jan Paweł II

Kardynał Stefan Wyszyński: 10 myśli Prymasa Polski, które są dzisiaj najbardziej aktualne

Sierpień miesiącem trzeźwości

Działania Stefana Wyszyńskiego pozostawiły trwały ślad w polskim społeczeństwie. Jego niezłomna postawa i ciągłe nawoływanie do trzeźwości przyczyniły się do wzrostu świadomości na temat problemu alkoholizmu i jego negatywnych skutków. Jego przesłanie o konieczności osobistej walki z wadami i dawaniu dobrego przykładu innym jest nadal aktualne i inspirujące.

Walka o trzeźwość jest nie tylko walką z nałogiem, ale także zmaganiem o moralną i duchową siłę narodu. Dziedzictwo kardynała Stefana Wyszyńskiego przypomina nam, że budowanie silnego i zdrowego społeczeństwa zaczyna się od osobistej odpowiedzialności i poświęcenia. Tylko w ten sposób możemy przezwyciężyć nasze słabości i stworzyć lepszą przyszłość dla kolejnych pokoleń.

Miesiąc Trzeźwości to nie tylko wyzwanie do rezygnacji z alkoholu, ale także okazja do refleksji nad swoim stylem życia i relacjami z bliskimi. Jest to czas, który pozwala na podjęcie świadomych decyzji i promowanie zdrowych nawyków. Niezależnie od osobistych przekonań, warto włączyć się w tę inicjatywę i przyczynić się do budowania zdrowszego, bardziej świadomego społeczeństwa.

wAkcji24.pl  | Kultura | Maria Nicińska | 2.08.2024

Świeca Caritas. Ruszyła akcja Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom

Świeca Caritas, która zmienia życie. Już po raz 31 na świątecznych stołach pojawią się świece Caritas, wspierające jedną z najstarszych inicjatyw tej organizacji – Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom. To wyjątkowe przedsięwzięcie, które łączy tradycję, wiarę i pomoc...

Bob Sullivan: Rozdział Kościoła od państwa ma trzymać państwo z dala od naszych kościołów, a nie naszą wiarę z dala od naszego rządu

Bob Sullivan, Southern Nebrasca Register: Ani nasza wiara, ani nasz rozum nie sugerują, że powinniśmy siedzieć na uboczu i mieć nadzieję (lub nawet modlić się), że inni zrobią to, co należy, lub że inni powstaną i poprawią błędy, gdy wystąpią. Podczas gdy modlitwa i...

Ks. Jakub Klimontowski: Król, który ucieka [TYLKO U NAS]

  Liturgicznie uroczystość Chrystusa Króla jest jeszcze stosunkowo młoda, nie ma nawet jeszcze 100 lat. To święto wprowadził Papież Pius XI w 1925 roku. Uroczystość Chrystusa Króla została wprowadzona w czasie, kiedy w świecie nasilały się różnego rodzaju ateistyczne...

Katoliku do akcji! Czas opuścić strefę komfortu [OPINIA]

Dlaczego garstka niezamożnych apostołów z Jezusem na czele stanowiła realne zagrożenie dla ówczesnego establishmentu, a z milionów katolików w Polsce można sobie drwić? Czy to nie przypadkiem dlatego, że świeckie organizacje katolickie są skupione na celebrowaniu roku...

James Kalb: Katolicyzm w dobie niepokoju – tradycja czy inkluzywność?

James Kalb, Catholic Word Report: Katolicyzm, szczególnie w obliczu rosnącego chaosu światopoglądu świeckiego, staje się coraz bardziej atrakcyjny dzięki swojej strukturze doktryny, autorytetowi i dyscyplinie, które przez dwa tysiące lat wspierały sposób życia, który...

Ks. Zbigniew Chromy: Czysto indywidualne chrześcijaństwo nie istnieje

Wielu obserwatorów życia kościelnego mówi dziś o wielkim kryzysie, jaki dotknął Oblubienicę Chrystusa. Skandale, których uczestnikami są duchowni różnych stopni, odpływ wiernych, rozmycie doktrynalne i moralne – wszystko to zdaje się potwierdzać ten czarny scenariusz....

Bp Ignacy Dec: Małżeństwo jest pomysłem samego Boga

Biskup Ignacy Dęć: Małżeństwo jest pomysłem samego Boga. W mediach liberalnych i w dyskusjach w gremiach lewicowych są usiłowania i trwa wielka presja, by zmienić tradycyjny, biblijno-eklezjalny model małżeństwa, jako sakramentalnego związku jednego mężczyzny i jednej kobiety.

Bp Adam Bałabuch: Kościół nie jest zamknięty na nikogo!

Biskup Adam Bałabuch: Kościół nie jest zamknięty na nikogo (…) Kościół jest powszechny, czyli katolicki. Oznacza to tyle, że jest on posłany do wszystkich ludzi każdej epoki.