Dramatyczna sytuacja w diecezji Tôlagnaro to wynik zmian klimatycznych, które doprowadziły do znacznego ograniczenia opadów oraz wzrostu temperatur. „Kiedy pracowałem w naszej stałej misji przy ONZ, zapowiadano, że takie regiony, gdzie nic nie rośnie, będą się pojawiać. Dziś Tôlagnaro jest jednym z takich miejsc” – wyjaśnia abp Grysa. Skutki są tragiczne: wielu mieszkańców cierpi z powodu głodu, a niektórzy zmuszeni są emigrować na północ, w nadziei na lepsze warunki życia.  

Brak wody wpływa nie tylko na codzienność ludzi, ale także na struktury społeczne i religijne. Kościół, który w normalnych warunkach byłby ostoją dla wiernych, zmaga się z ogromnymi trudnościami. W regionie jest niewiele powołań kapłańskich, co na Madagaskarze stanowi wyjątek. Nawet zaproszenie duchownych z innych części kraju jest problematyczne, ponieważ bez wody i prądu funkcjonowanie w tym rejonie jest niemal niemożliwe.  

Aby zaradzić kryzysowi, arcybiskup Grysa zainicjował projekt budowy 18 studni. „Nie chodzi tylko o głębinowe studnie. Jeśli woda będzie bliżej, mogą wystarczyć te płytsze” – tłumaczy nuncjusz. Studnie mają być centrum nowych parafii, które staną się impulsem do odrodzenia życia społecznego i ewangelizacji.  

Budowa studni jest wyzwaniem logistycznym. Do odległych miejscowości, które wyznaczono jako lokalizacje dla inwestycji, można dotrzeć jedynie po kilku dniach podróży. Przemieszczenie ciężkiego sprzętu to kosztowna operacja, dlatego, zamiast budować pojedyncze studnie, postanowiono przeprowadzić większy projekt obejmujący 18 miejsc.  

Przy parafiach powstaną także szkoły, punkty medyczne i centra pomocy społecznej, co umożliwi mieszkańcom powrót do normalnego życia. Pierwsze prace pomiarowe zostały już wykonane przez zespół kierowany przez polskiego inżyniera.  

Projekt budowy studni na Madagaskarze jest jednym z priorytetów arcybiskupa Tomasza Grysy, który jako nuncjusz apostolski na Madagaskarze aktywnie angażuje się w działania na rzecz poprawy życia lokalnej społeczności.  

Tomasz Grysa urodził się 16 października 1970 roku w Poznaniu, w rodzinie naukowców. Jego ojciec, Krzysztof Grysa, jest matematykiem, a brat Bartłomiej specjalizuje się w arabistyce chrześcijańskiej. W 1995 roku ukończył formację w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu, a święcenia kapłańskie przyjął z rąk arcybiskupa Jerzego Stroby.  

Po święceniach Tomasz Grysa podjął studia na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim, gdzie uzyskał doktorat z prawa kanonicznego. Równocześnie kształcił się w Papieskiej Akademii Kościelnej, przygotowując się do pracy w dyplomacji Stolicy Apostolskiej.  

Od 2001 roku pełnił funkcje na różnych placówkach dyplomatycznych: w Rosji, Indiach, Belgii, Meksyku, Brazylii, przy ONZ oraz w Jerozolimie. 27 września 2022 roku papież Franciszek mianował go nuncjuszem apostolskim na Madagaskarze, delegatem apostolskim na Komorach oraz Reunionie, a od 2023 roku także nuncjuszem na Seszelach i Mauritiusie. Jako arcybiskup przyjął zawołanie „Adoro te devote” (Adoruję pobożnie), nawiązujące do tradycji eucharystycznej.  

Madagaskar ma bogatą historię misji katolickich, które zapoczątkowano już w XVII wieku za sprawą zgromadzeń założonych przez św. Wincentego a Paulo. Misjonarze, tacy jak lazaryści czy siostry szarytki, od wieków posługiwali w trudnych warunkach. Dziś ich praca jest kontynuowana, choć wyzwania stają się coraz większe.  W Tôlagnaro znanym także jako Fort-Dauphin znajdują się ślady tej bogatej tradycji. Mimo trudnych warunków, takich jak brak prądu czy infrastruktury, lokalni kapłani i misjonarze nieustannie wspierają tamtejszą społeczność. 

Arcybiskup Grysa zachęca do zaangażowania w pomoc dla Madagaskaru. „Bez wody życie nie jest możliwe” – podkreśla, apelując o wsparcie finansowe na budowę studni. Środki można wpłacać na specjalnie utworzone konto, a działania w tym kierunku już się rozpoczęły.  Projekt ten to nie tylko inwestycja w infrastrukturę, ale także w przyszłość mieszkańców wyspy. Dzięki dostępowi do wody poprawi się ich jakość życia, a wspólnoty zyskają szansę na rozwój duchowy i społeczny.  

Budowa studni w Tôlagnaro to więcej niż próba rozwiązania problemu z wodą – to szansa na odrodzenie. Parafie, które powstaną w pobliżu studni, staną się miejscem edukacji, pomocy i ewangelizacji. Jak wskazuje arcybiskup Grysa, każda studnia to krok ku lepszej przyszłości, nie tylko dla Madagaskaru, ale i całego Kościoła, który w trudnych warunkach niesie wsparcie najbardziej potrzebującym.  

Madagaskar potrzebuje naszej pomocy. Apel nuncjusza apostolskiego przypomina, że każdy z nas może przyczynić się do zmiany na lepsze. „Woda jest nie tylko niezbędna do życia, ale też absolutnie podstawowym elementem, by powstała jakakolwiek misja” – podsumowuje arcybiskup Grysa. Dzięki wspólnemu zaangażowaniu możemy dać mieszkańcom Madagaskaru to, co najcenniejsze – nadzieję i godne warunki życia.

wAkcji24.pl | Kultura | Maria Nicińska | Obrazy: Katedra katolicka w Antsirabe Bernard Gagnon Wikipedia, AnnaEr Pixabay| 22.01.2025