Kalwaria to duchowe serce Kaszub – miejsce modlitwy, zadumy i pielgrzymek. Od XVII wieku nieprzerwanie przyciąga ludzi spragnionych kontaktu z Bogiem i wewnętrznego wyciszenia. Co roku celebruje się tu pięć wielkich odpustów, w tym Wniebowstąpienia Pańskiego, Wniebowzięcia NMP i Podwyższenia Krzyża Świętego. Dla wiernych to okazja do duchowego przeżycia i uczestnictwa w uroczystych procesjach, które niosą ze sobą setki lat tradycji. 

Historia Kalwarii Wejherowskiej zaczyna się w 1643 roku, kiedy to wojewoda malborski Jakub Wejher  w podziękowaniu za ocalenie życia podczas wyprawy wojennej – spełnia swoją obietnicę i funduje kościół oraz klasztor. Sprowadza franciszkanów, którzy mają się opiekować nowo powstającym sanktuarium. Wkrótce potem, za zgodą władz kościelnych, rozpoczyna się budowa Kalwarii. Choć prace przerywa najazd szwedzki, z czasem powstaje 26 kaplic, które fundują członkowie rodziny Wejhera, jego przyjaciele, a także duchowni.

Co ciekawe, już w 1661 roku papież Aleksander VII udziela odwiedzającym Kalwarię odpustu zupełnego. W 1717 roku przywilej ten zostaje nadany „na wieczność” – co podkreśla wyjątkowe znaczenie tego miejsca w skali całego kraju.

Kaplice rozrzucone są na wzgórzach noszących biblijne nazwy: Góra Oliwna, Syjon, Golgota. Każda z nich to unikalne dzieło architektury – jedne proste, inne bogato zdobione, wszystkie pełne symboliki.

Wędrówka po Kalwarii zaczyna się przy kościele klasztornym oo. franciszkanów – warto poświęcić chwilę na zwiedzenie tego barokowego wnętrza, które zachwyca atmosferą skupienia. Następnie trasa prowadzi przez ulicę Klasztorną i Parkową, wzdłuż Pałacu Przebendowskich i Keyserlingów – dzisiejszej siedziby Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej. Znajduje się tam m.in. stała ekspozycja poświęcona ruchowi pielgrzymkowemu. Dalej szlak wiedzie przez zrewitalizowany park miejski, obok amfiteatru, aż do ulicy Marynarki Wojennej, za którą znajduje się pierwsza z kaplic – Pałac Piłata. Stąd pielgrzymi i turyści kontynuują swoją drogę przez kolejne kaplice, aż do monumentalnej Kaplicy Grobu Pańskiego.

Architektura kaplic jest niezwykle różnorodna – od skromnych obiektów w stylu barokowym, przez kaplice o cechach neogotyckich, po unikalne w skali regionu budowle z elementami flamandzkimi i niderlandzkimi. Każda z kaplic kryje w sobie wyjątkową symbolikę i historię – zarówno duchową, jak i fundacyjną. Większość z nich została ufundowana przez członków rodu Wejherów, ich bliskich i dworzan. Dzięki temu szlak kalwaryjski to nie tylko miejsce modlitwy, ale także fascynująca opowieść o XVII-wiecznym Pomorzu, o ówczesnych zwyczajach, wierze i sztuce.

Szczególnie warte uwagi są takie kaplice jak Kaplica Spotkania Chrystusa z Matką – zachwycająca formą rotundy i flamandzką ornamentyką, czy monumentalny Kościół Trzech Krzyży – największa kaplica Kalwarii, wznosząca się na szczycie Golgoty i będąca centralnym miejscem nabożeństw odpustowych. Niezwykłe wrażenie robi też Grobowiec Chrystusa – jedyna na Pomorzu budowla wykonana z wapienia ciosanego.

Zabytki Kalwarii ucierpiały w czasie II wojny światowej i przez lata popadały w ruinę. Jednak w latach 2006–2008 przeszły gruntowną renowację, współfinansowaną przez Unię Europejską. Wykorzystano nowoczesne materiały, specjalistyczne tynki i techniki konserwatorskie, by przywrócić im dawny blask i zabezpieczyć przed wpływem wilgoci oraz warunków atmosferycznych. Dziś większość kaplic wygląda niemal jak nowa, choć nadal trwają drobne prace konserwatorskie, aby zachować ten stan na kolejne dekady.

Poza duchowym wymiarem Kalwaria Wejherowska oferuje również wyjątkowe walory turystyczne. Cały Szlak Kalwaryjski liczy około 4,6 km, a jego przejście zajmuje średnio 2,5 godziny. Trasa prowadzi przez zalesione wzgórza, wśród śpiewu ptaków, szumu drzew i zapachu sosnowego igliwia. Wędrówka pomiędzy kaplicami to prawdziwa podróż w czasie – każda budowla kryje inną historię, inną fundację, inny detal architektoniczny.

To idealne miejsce na spacer, modlitwę, fotograficzne inspiracje i aktywny wypoczynek wśród natury. Okolica zachęca do odwiedzin również spoza sezonu – o każdej porze roku Kalwaria wygląda inaczej, ale zawsze równie pięknie.

A po zwiedzaniu warto pozostać w Wejherowie na dłużej. Miasto ma do zaoferowania urokliwy rynek, piękny park z pałacem Przebendowskich, lokalne restauracje z kuchnią kaszubską oraz liczne szlaki piesze i rowerowe. Bliskość Trójmiasta sprawia, że Kalwaria może być idealnym celem na jednodniową wycieczkę, ale też punktem wypadowym do dalszego odkrywania uroków Pomorza.

wAkcji24.pl | Podróże|Maria Nicińska, zdjęcia: Brama Jerozolimska kalwariawejherowska.pl , Kaplica Spotkania z Matką, Kaplica Pałacu Heroda Szczebel07  Wikipedia |  22.04.2025