Jednym z najbardziej intrygujących tematów jest możliwa eskalacja wojny handlowej przez prezydenta Donalda Trumpa. Według FT, Trump prawdopodobnie wprowadzi 10-procentowe taryfy na co najmniej połowę amerykańskiego importu. Szczególnie ucierpieć mogą towary z Chin, Meksyku i Kanady, ale mowa także o cłach na produkty z Unii Europejskiej, a więc także z Polski.

Choć liderzy UE, Kanady i Meksyku będą starali się uniknąć zaostrzenia relacji, Trump może być skłonny do kontynuowania polityki protekcjonistycznej, która wzmacnia jego polityczną bazę wyborczą. Konsekwencje tej polityki mogą wpłynąć na globalne łańcuchy dostaw i ceny konsumenckie w USA. 

Andrzej Wierny: Taryfy to nie wojna, to strategia. Donald Trump postrzega taryfy jako narzędzie obrony amerykańskich interesów. Republikanie uważają, że przez dekady pozawalano innym krajom, przede wszystkim Chinom wykorzystywać nasz rynek, niszcząc przy tym klasy średnie w USA. Nowa administracja chce przywrócić równowagę. Pytanie jak wpłynie to sytuację w Unii Europejskiej, której gospodarka kurczy się systematycznie na tle świata.

Judyta Światłowska: Kościół katolicki przypomina o wartości sprawiedliwego handlu, który opiera się na szacunku dla godności ludzkiej i dobra wspólnego. W Biblii znajdujemy nakaz uczciwości w handlu: „Nie będziecie czynić nieprawości w sądach, miarach, wagach i objętości” (Kpł 19:35). Wojna handlowa może prowadzić do niesprawiedliwości i nierówności, co stoi w sprzeczności z ideą równości przed Bogiem. Narody powinny dążyć do współpracy, a nie konfliktu, zgodnie z wizją harmonii, którą przedstawia prorok Izajasz: „Naród przeciw narodowi nie podniesie miecza i nie będą się więcej uczyć sztuki wojennej” (Iz 2:4).

Na froncie wschodnim FT przewiduje, że możliwe jest zawarcie pokoju między Ukrainą a Rosją. Jednakże, aby to osiągnąć, konieczne będzie zwiększenie presji ze strony Stanów Zjednoczonych oraz wzmocnienie wsparcia dla Kijowa. 

Zgodnie z prognozami, prezydent Wołodymyr Zełenski może zgodzić się na pewne kompromisy, takie jak uznanie de facto rosyjskiej kontroli nad częścią terytoriów w zamian za gwarancje bezpieczeństwa od NATO. Niemniej jednak proces ten może być utrudniony przez nieustępliwość Moskwy i możliwe podziały wśród europejskich sojuszników. 

Andrzej Wierny: Z konserwatywnej perspektywy niepokoi fakt, że Ukraina mogłaby zostać zmuszona do oddania części swojego terytorium. Ronald Reagan mawiał, że pokój przez siłę jest jedyną drogą do stabilności. Ustępstwa wobec agresorów, takich jak Putin, to nie pokój, ale czasowy rozejm, który może prowadzić do kolejnych konfliktów. USA i NATO muszą zachować twardą postawę, jeśli chcemy zapewnić długoterminowy pokój w Europie.

Judyta Światłowska: W perspektywie katolickiej pokój jest nie tylko celem politycznym, ale także powołaniem każdego człowieka. Papież Franciszek wielokrotnie nawoływał do modlitwy i dialogu w sprawie konfliktu ukraińsko-rosyjskiego. Prawdziwy pokój wymaga nie tylko negocjacji, ale także przebaczenia, które jest fundamentem pojednania.

Prorok Zachariasz mówi: „Miłujcie prawdę i pokój” (Za 8:19). Konflikt między Ukrainą a Rosją może zostać zakończony tylko wtedy, gdy strony będą gotowe uznać prawdę i działać w duchu pokoju, zamiast kierować się jedynie ambicjami politycznymi.

FT przewiduje, że stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych pozostaną na wysokim poziomie przez cały 2025 rok. Polityka gospodarcza administracji Trumpa, w tym taryfy i ulgi podatkowe, może zwiększyć presję inflacyjną, zmuszając Rezerwę Federalną do ostrożnego podejścia. 

W Europie natomiast możliwe są dalsze cięcia stóp procentowych przez Europejski Bank Centralny i Bank Anglii. Taka dywergencja w polityce monetarnej między USA a Europą może wpłynąć na globalne rynki finansowe, w tym kursy walut i przepływy kapitału. 

Andrzej Wierny: Podwyżki stóp procentowych to bolesne, ale konieczne rozwiązanie dla walki z inflacją, która jednak uderza w najbiedniejszych. Administracja Donalda Trumpa, przywracając ulgi podatkowe i redukując regulacje, może wspomóc gospodarkę. Europa, z kolei, zbyt często stawia na krótkoterminowe rozwiązania jak tanie kredyty, które tylko przesuwają problem. Potrzebujemy konserwatywnej dyscypliny finansowej, aby uniknąć kolejnych kryzysów zadłużenia. Niepokoi w tym kontekście ogromny deficyt budżetowy w naszym kraju.

Judyta Światłowska: Stabilność gospodarcza powinna być narzędziem do poprawy życia ludzi, zwłaszcza ubogich. Wzrost stóp procentowych może obciążać rodziny i społeczności. Biblia zakazuje pobierania lichwy od braci: „Nie będziesz brał od niego odsetek ani lichwy” (Kpł 25:36). To przypomina, że polityka gospodarcza powinna uwzględniać dobrobyt najsłabszych. Decyzje dotyczące stóp procentowych muszą być podejmowane w sposób, który zapobiega wyzyskowi i promuje sprawiedliwość.

Rynek kryptowalut może być świadkiem kolejnego rekordowego roku. Według FT, Bitcoin może podwoić swoją wartość, osiągając nawet 200 000 dolarów. Administracja Trumpa, przyjazna kryptowalutom, planuje łagodzenie regulacji i wspieranie inwestycji w aktywa cyfrowe. 

Oczekiwany napływ kapitału instytucjonalnego, wynikający z jasnych przepisów i zakończenia agresywnych działań prawnych wobec giełd kryptowalut, może dodatkowo napędzać wzrost wartości najpopularniejszej kryptowaluty. 

Andrzej Wierny: Konserwatywna postawa wobec kryptowalut jest mieszana. Z jednej strony, Bitcoin to przykład wolnego rynku w działaniu. Z drugiej, bezpieczna gospodarka wymaga stabilności, a kryptowaluty są ryzykowne. Regulacje Trumpa mogą napędzić rozwój tej technologii, ale kluczowe jest, by nie tworzyć bańki, która zaszkodzi inwestorom indywidualnym.

Judyta Światłowska: Kryptowaluty, takie jak Bitcoin, stawiają przed nami pytania o etyczne i moralne aspekty inwestycji oraz o odpowiedzialność za dobro wspólne. Kościół zachęca do rozwagi, by nowe technologie nie prowadziły do wykluczenia społecznego ani nie zagrażały stabilności finansowej najuboższych.

Rok 2025 może być przełomowy dla rozwoju tzw. „agentów AI”. Według FT, giganci technologiczni, tacy jak Google, Apple OpenAI i Microsoft, przygotowują rozwiązania, które będą automatyzować codzienne zadania, takie jak wysyłanie e-maili, zarządzanie zakupami online czy organizowanie kalendarza. 

Te inteligentne programy mogą stać się nieodłączną częścią naszego życia cyfrowego, choć ich sukces będzie zależał od użyteczności, bezpieczeństwa danych oraz zdolności do integracji z istniejącymi systemami. 

Andrzej Wierny: Technologia jest świetna, ale musi być odpowiednio nadzorowana. Jordan Peterson często ostrzega przed dehumanizacją, a AI może być tego katalizatorem. Agent AI nie zastąpi ludzkiej pracy i odpowiedzialności. Warto inwestować w technologie, ale z szacunkiem dla tradycyjnych wartości: rodziny, wspólnoty i prawdziwej interakcji międzyludzkiej.

Judyta Światłowska: Technologia powinna służyć człowiekowi i wspierać jego rozwój duchowy i moralny. Rozwój agentów AI może być błogosławieństwem, jeśli da nam więcej czasu na rodzinę, wspólnotę i modlitwę.

W Księdze Rodzaju Bóg daje człowiekowi władzę nad światem stworzonym: „Czyńcie sobie ziemię poddaną” (Rdz 1:28). Rozwój technologii, w tym sztucznej inteligencji, jest zgodny z tym nakazem, o ile używamy jej w sposób odpowiedzialny i zgodny z Bożym planem. Jednakże powinniśmy pamiętać, że „Bojaźń Boża to mądrość” (Hi 28:28) – nawet największe innowacje muszą być poddane refleksji etycznej.

Chiny nadal będą odgrywać kluczową rolę w globalnej gospodarce. Prognozy FT wskazują na dalszy spadek cen eksportowych z Chin, co może wzmocnić ich konkurencyjność na rynkach międzynarodowych. 

Jednak w kwestii emisji dwutlenku węgla Chiny raczej nie zanotują spadku. Mimo ogromnych inwestycji w odnawialne źródła energii, bodźce gospodarcze stymulujące wzrost mogą zwiększyć zapotrzebowanie na energię, a co za tym idzie – emisje. 

Andrzej Wierny: Chiny kontynuują politykę gospodarczą, która buduje ich dobrobyt i siłę. Tymczasem Unia Europejska przedkłada nad sukces gospodarczy transformację energetyczną, nie licząc się z kosztami. To ostatni moment, żeby wrócić do zdroworozsądkowej polityki gospodarczej – najpierw zarabiając na zeroemisyjność, a potem wydając na transformację.

Judyta Światłowska: Wzrost gospodarczy powinien iść w parze z troską o środowisko naturalne, które jest darem Boga. Papież Franciszek w encyklice Laudato Si’ przypomina, że walka z kryzysem klimatycznym wymaga globalnej solidarności i odpowiedzialności każdego narodu.

Rok 2025 może przynieść kolejną spektakularną fuzję w przemyśle filmowym. Po przejęciu Paramount przez Larry’ego Ellisona, FT przewiduje, że Warner Bros Discovery będzie kolejnym celem inwestorów. 

Rywalizacja w erze streamingu i malejące dochody z tradycyjnych mediów zmuszają studia filmowe do poszukiwania nowych strategii biznesowych, co może prowadzić do dalszej konsolidacji w branży. 

Andrzej Wierny: Hollywood coraz bardziej przypomina politykę – skoncentrowane w rękach nielicznych. Większe obawy budzi jednak treść produkcji, które coraz częściej są przesycone propagandą antywartości. Czas, by Hollywood wróciło do swoich korzeni: opowiadania inspirujących historii, promowania rodziny i patriotyzmu, zamiast wpychania poprawności politycznej do każdej produkcji.  Dla nas szczególnie interesujące się transakcje wokół sieci telewizyjnej Discovery, które spowodują zmianę właściciela telewizji TVN. Tutaj pojawiają się pogłoski, że może to być prawicowy amerykański Fox News.

Judyta Światłowska: Przemysł rozrywkowy ma ogromny wpływ na kulturę i społeczeństwo. Niestety konsolidacja raczej służy maksymalizacji zysków a nie odnowie moralnej środowiska filmowego. Najważniejsza konsolidacja, jaka powinna zostać przeprowadzona, to połączenie sił niezależnych filmowców chrześcijańskich.

Na arenie międzynarodowej FT maluje ponury obraz sytuacji w Sudanie, gdzie konflikt pozostaje nierozwiązany. Złożona sieć interesów lokalnych i międzynarodowych utrudnia osiągnięcie pokoju, a miliony ludzi pozostają w dramatycznej sytuacji humanitarnej. 

Andrzej Wierny: Tragiczna sytuacja w Sudanie to kolejny przykład tego, jak niewystarczające są globalne organizacje, takie jak ONZ, w rozwiązywaniu konfliktów. Może skuteczniejsza byłaby organizacja łącząca liderów religijnych świata? Próby takiego dialogu rozpoczął już św. Jan Paweł II Wielki. Warto kontynuować.

Judyta Światłowska: Konflikt w Sudanie przypomina o pilnej potrzebie działań na rzecz pokoju i pomocy humanitarnej. Katolicka nauka społeczna wzywa nas do aktywnej solidarności z cierpiącymi oraz do modlitwy i pracy na rzecz pojednania w regionach objętych wojną.

Prognozy FT, choć nie zawsze trafne, dostarczają cennego wglądu w możliwe scenariusze nadchodzących wydarzeń. Rok 2025 zapowiada się jako pełen wyzwań. Dla konserwatystów kluczowe jest przypominanie, że rozwiązania długoterminowe, oparte na odpowiedzialności, wolnym rynku i wartościach rodzinnych, są najlepszą drogą naprzód. Od polityki handlowej, przez technologię, po konflikty międzynarodowe – przyszłość nie zależy od ideologii, lecz od siły charakteru i przywiązania do sprawdzonych zasad. 

Czy przewidywania ekspertów Financial Times okażą się trafne? Czas pokaże, ale jedno jest pewne – świat w 2025 roku nie będzie stał w miejscu.  W obliczu zmian i niepewności, powinniśmy kierować się mądrością Bożych słów, pamiętając, że naszą rolą jest troszczyć się o siebie nawzajem i o świat stworzony przez Boga.

wAkcji24.pl | Ekonomia | INU, komentarz Judyta Światłowska, Andrzej Wierny, źródło Financial Times | Ilustracja: Ideogram | 2.01.2024