Święty Józef był mężem Maryi i przybranym ojcem Jezusa. Jest patronem wszystkich ojców oraz całego Kościoła. Według Ewangelii św. Mateusza pochodził z rodu króla Dawida. Jego życie cechowały głęboka wiara, pokora oraz gotowość do służby.  Jako opiekun Jezusa i Maryi św. Józef stał się wzorem ojcostwa – pełnego miłości, troski, czułości i mądrości. Był zawsze obecny, zapewniał bezpieczeństwo i poświęcał się dla rodziny, pozostając w cieniu. W ten sposób odzwierciedlał ojcowską miłość Boga. Niektóre cechy Jezusa mogły być odbiciem jego osobowości.  

Choć nie był biologicznym ojcem Jezusa, według prawa żydowskiego, jako mąż Maryi, pełnił tę rolę. Pierwsze wzmianki o nim pojawiły się w pismach św. Hieronima (+420). Jego kult szczególnie propagowała św. Teresa od Jezusa, która wielokrotnie podkreślała, że za jego wstawiennictwem otrzymywała wszystko, o co prosiła Boga.  

Święty Józef był także przedmiotem zainteresowania papieży. Leon XIII poświęcił mu encyklikę, Pius X zatwierdził litanię ku jego czci, a Jan XXIII – który miał go za patrona chrzcielnego – dodał jego imię do kanonu rzymskiego. Jan Paweł II w liście „Redemptoris Custos” ukazał św. Józefa jako wzór mężczyzny na współczesne czasy, a papież Franciszek ogłosił Rok św. Józefa, trwający od 8 grudnia 2020 r. do 8 grudnia 2021 r.  

Wspomnienie liturgiczne św. Józefa pojawiło się w Jerozolimie już w V wieku, a na Zachodzie przyjęło się w VIII wieku. Do brewiarza i mszału wprowadził je Sykstus IV w 1479 roku, a Grzegorz XV (1621–1623) rozszerzył jego obchody na cały Kościół. W Polsce święty Józef był znany już na przełomie XI i XII wieku – w Krakowie obchodzono jego święto 19 marca. 

Święty Józef był oblubieńcem Najświętszej Maryi Panny i opiekunem Jezusa Chrystusa na ziemi. Jego postawa jest wzorem dla wszystkich ludzi, zarówno mężczyzn jak i kobiet. Józef był człowiekiem pełnym cnót takich jak pokora, cierpliwość, odwaga i oddanie. Był czułym i opiekuńczym ojcem, który troszczył się o Maryję i Jezusa. Ewangelista Mateusz opisuje św. Józefa jako sprawiedliwego. Ówczesne znaczenie tego słowa odbiega od znanej nam współczesnej definicji.

Sprawiedliwym był ten, który czynił to co sprawiedliwe w oczach Boga, który wiernie przestrzegał Bożych przykazań. Skąd wiemy, że św. Józef był cieślą? Otóż kiedy mieszkańcy Nazaretu zaczęli wątpić w mesjańską tożsamość Jezusa, pytali: “Czy nie jest to syn cieśli?” (Mt 13,55), “Czyż nie jest to cieśla, syn Maryi?” (Mk 6,3). Wynika z tego także, że zgodnie z żydowską tradycją Józef przyuczył Jezusa do zawodu. W czasach Chrystusa, kiedy młodzieniec kończył 12 lat, wchodził w okres dojrzałości. Wtedy ojciec podejmował się obowiązku przyuczenia syna do (zazwyczaj swojego) zawodu. 

Św. Józef jest również patronem rzemieślników i pracowników. Jego postawa przypomina nam o godności pracy i konieczności wykonywania swoich obowiązków z oddaniem i zaangażowaniem. Św. Józef był rzemieślnikiem, który swoją pracą zapewniał byt dla swojej rodziny. Jego przykład pokazuje, że każda praca, bez względu na jej charakter, ma swoją wartość i może być służbą dla innych.

Postać św. Józefa jest również inspiracją dla wszystkich, którzy szukają wzoru w życiu duchowym. Jego głęboka wiara i zaufanie Bogu są przykładem do naśladowania. Św. Józef był człowiekiem modlitwy, który słuchał Bożego głosu i kierował się Jego wolą. Jego postawa uczy nas, że w codziennym życiu warto szukać relacji z Bogiem i polegać na Jego prowadzeniu.

Film “Serce Ojca” to niezwykły dokument, który zabiera widzów w podróż śladami św. Józefa, odkrywając jego cichą, ale potężną obecność w życiu ludzi na całym świecie. Twórcy przenoszą nas do miejsc, gdzie jego kult jest szczególnie żywy – od francuskiego Cotignac, gdzie w XVII wieku miało miejsce jedno z pierwszych uznanych objawień świętego Józefa, przez największe sanktuarium poświęcone mu w Kanadzie, aż po Barcelonę, gruzińskie Rabati i polski Kalisz. Każde z tych miejsc kryje niezwykłe historie i cuda, przypisywane opiekunowi Jezusa.  

Dokument ukazuje świadectwa osób, których życie diametralnie się zmieniło dzięki św. Józefowi. Widzimy nawrócenie hiszpańskiej artystki Eleny Pilar, która z ateistki stała się gorliwą katoliczką po uzdrowieniu, czy historię francuskiego kapłana Pierre’a Dumoulina, który opowiada o niezwykłych interwencjach św. Józefa w Gruzji. Poruszająca jest także opowieść Israela Sanabrii, ojca czternaściorga dzieci, który poprzez modlitwę do świętego Józefa odnalazł siłę, by stać się lepszym mężem i ojcem. To właśnie św. Józef stał się dla niego wzorem męskości i ojcostwa, ucząc go odpowiedzialności, troski i miłości.  

Film podkreśla, że święty Józef jest patronem naszych czasów – czasów kryzysu rodzinnego, niepewności i duchowego zagubienia. Jego życie, choć pełne milczenia, było przepełnione głęboką wiarą, pokorą i oddaniem Bogu. Jako opiekun Jezusa i Maryi pozostawał w cieniu, a jednocześnie miał ogromny wpływ na ich życie – tak jak dziś dyskretnie, ale skutecznie pomaga tym, którzy mu ufają.  

Świadectwa zawarte w “Sercu Ojca” potwierdzają wszystkie cechy, które przypisujemy św. Józefowi – jego wierność, pracowitość, pokorę i niezłomną ufność w Boże prowadzenie. Jest on dowodem na to, że prawdziwa siła tkwi w cichej, ale niezachwianej wierze. Film inspiruje do naśladowania św. Józefa w codziennym życiu – do zawierzenia Bogu, wytrwałości w trudnościach i troski o najbliższych. To przypomnienie, że jego opieka jest wciąż aktualna, a on sam wciąż działa w życiu tych, którzy go wzywają.

Kult św. Józefa dotarł do Polski na przełomie XI/XII wieku. Jego rozwój nastąpił w XVII/XVIII w. Jednym z głównych miejsc czci w Polsce stał się Kalisz. Wiązało się to z obrazem Świętej Rodziny, nazywanym także obrazem św. Józefa Kaliskiego. Papież Franciszek w 2017 r. nadał kaliskiej bazylice tytuł Narodowego Sanktuarium św. Józefa. Według tradycji początek sanktuarium miał miejsce  w 1670 r., kiedy to mieszkaniec wsi Szulec został uzdrowiony za przyczyną św. Józefa. Ufundował on obraz Świętej Rodziny i umieścił go w kaliskiej kolegiacie.

Do rozwinięcia kultu świętego po II Wojnie Światowej przyczyniły się pielgrzymki księży- ocalonych więźniów z obozu Dachau. Kapłani zawierzyli się Józefowi i ślubowali, że jeśli przeżyją, to będą każdego roku pielgrzymować do kościoła św. Józefa w Kaliszu. 29 kwietnia 1945 r. obóz został wyzwolony i duchowni do końca życia wypełniali złożone przyrzeczenie pielgrzymując do Kalisza. Ksiądz Leon Stępniak, ostatni z nich, zmarł w 2013 r. 

Św. Józef jest patronem Kościoła powszechnego. Jest również patronem małżonków i rodzin chrześcijańskich, ojców, sierot, cieśli, wszystkich pracujących i uciekinierów. Jest on otoczony kultem jako uosobienie godności człowieka pracy, a także opiekun robotniczej rodziny.

wAkcji24.pl | Kultura | Maria Nicińska | obraz: Rafael Film| 18.03.2025