Przydrożne krzyże i kapliczki mają długą i bogatą historię. W Polsce krzyże i kapliczki zaczęły pojawiać się masowo w średniowieczu, stanowiąc element krajobrazu wiejskiego i miejskiego. Były one fundowane z różnych powodów – jako wotum dziękczynne, przebłagalne lub błagalne, a także jako wyraz pobożności fundatora.

Kapliczki były często budowane na skrzyżowaniach dróg, na granicach wsi, a także w miejscach uznanych za święte. Pełniły one rolę miejsc modlitwy i medytacji, a także symbolicznych strażników, chroniących społeczność przed złem. W tradycyjnej kulturze wiejskiej krzyże i kapliczki były również miejscami spotkań społeczności, gdzie odbywały się modlitwy i nabożeństwa, zwłaszcza w czasie ważnych świąt religijnych.

Dzisiaj krzyże i kapliczki przydrożne nadal pełnią ważną rolę w życiu religijnym i społecznym wielu Polaków. Są one świadectwem wiary, ale także dziedzictwem kulturowym, które przypomina o historii i tradycjach regionu. Powstają inicjatywy mające na celu dokumentowanie i ochronę tych obiektów przyczyniają się do ich zachowania dla przyszłych pokoleń.

Dlaczego warto dbać o kapliczki i krzyże?

krzyże i kapliczki

Przydrożna kapliczka z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem w Bachórcu/źródło: Adam Kliczek, http://memoriesstay.com (CC-BY-SA-3.0)

Ochrona krzyży i kapliczek przydrożnych jest kluczowa ze względu na ich wartość historyczną, artystyczną i religijną. Wiele z tych obiektów jest narażonych na zniszczenie z powodu warunków atmosferycznych, wandalizmu czy zaniedbania. 

Dbanie o kapliczki i krzyże przydrożne to nie tylko kwestia ochrony zabytków, ale także troska o dziedzictwo kulturowe i religijne. Te małe sakralne obiekty są częścią naszej tożsamości narodowej i regionalnej, a ich zachowanie pozwala nam lepiej zrozumieć przeszłość i pielęgnować tradycje. Wspólna troska o te miejsca może również integrować społeczności lokalne, wzmacniać więzi międzyludzkie i budować poczucie wspólnoty.

Przydrożne krzyże i kapliczki to niezwykle ważny element polskiego krajobrazu kulturowego. Ich ochrona i konserwacja to nasz obowiązek wobec przyszłych pokoleń, aby mogły one czerpać z bogatej tradycji i historii, jaką te obiekty reprezentują.

Crucem Tuam

Akcja Katolicka i Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Świdnickiej oraz Archidiecezji Częstochowskiej zapraszają do włączenia się w akcję mającą na celu zainteresowanie się tym, czy w twojej okolicy nie znajduje się krzyż lub kapliczka, które potrzebują renowacji lub odnowienia.

Akcja rozpocznie się symbolicznie w wigilię Niedzieli Chrystusa Króla Wszechświata, a więc w sobotę 20 listopada. Jej zasadniczym celem jest podkreślenie obecności krzyża w przestrzeni publicznej nie tylko jako trwałego elementu naszej kultury, ale miejsca chwały i zwycięstwa Chrystusa.

Akcja ma na celu, dostrzeżenie ich na nowo. Będzie się składała z 3 etapów (części):

ZNAJDŹ – to pierwsza rzecz, którą trzeba wykonać. Dostrzeżenie, odnalezienie krzyża lub kapliczki w mojej okolicy.

ODNÓW – porozmawiaj ze swoim księdzem proboszczem, zachęć innych, jeśli tego wymaga sytuacja, przemyśl sposób, metodę w jaki sposób dokonać renowacji.

ZAADOPTUJ – zaopiekuj się krzyżem/kapliczką nie tylko w sposób jednorazowy, ale długofalowy.

Na koniec podziel się tym dziełem. Zrób zdjęcie, dodaj je i oznacz na interaktywnej mapie!- Crucem Tuam

Jak można zgłosić krzyż lub kapliczkę?

krzyże i kapliczki crucem tuam

Print screen/ Crucem Tuam

Strona internetowa Crucem Tuam posiada interaktywną mapę, na której  można zaznaczyć krzyż.

Krzyż można zgłosić w kilku prostych krokach:

  1. Znajdź na mapie punkt, w którym znajduje się odnowiony krzyż.
  2. Kliknij lewym przyciskiem myszy na wybrane miejsce (pojawi się znacznik).
  3. Kliknij przycisk, który wyświetlił się w lewym dolnym rogu (formularz zgłoszeniowy).
  4. Wypełnij formularz zgłoszeniowy.
  5. Poczekaj, aż administrator zaakceptuje zgłoszenie.

 

Zarówno krzyże, jak i kapliczki, pomagają w umacnianiu więzi duchowych i społecznych. Są one symbolami wiary i nadziei, przypominającymi o Bożej obecności w codziennym życiu. Wspólne dbanie o te obiekty oraz uczestnictwo w związanych z nimi praktykach religijnych sprzyja budowaniu wspólnoty opartej na wspólnych wartościach i tradycjach.

Dołączając się do akcji Crucem Tuam, masz okazję aktywnie uczestniczyć w ochronie dziedzictwa religijnego i kulturowego Polski. Inicjatywy takie jak ta nie tylko pomagają w zachowaniu unikalnych elementów naszego krajobrazu, ale także kształtują naszą tożsamość narodową. Każda zaangażowana osoba przyczynia się do dokumentowania, konserwacji i promowania krzyży i kapliczek, które są świadectwem naszej bogatej historii i tradycji.

 

wAkcji24.pl  | Kultura | Maria Nicińska | 31.07.2024

podatek od kapliczek

Rząd chce wprowadzić podatek od kapliczek i przydrożnych krzyży. Coraz wyższa cena za wiarę?

Krzysztof Kotowicz: Święty, który przestrzegał przed halucynacjami świata

Krzysztof Kotowicz, szef Diecezjalnej Agencji Informacyjnej: Co św. Ireneusza łączy z halucynacjami sztucznej inteligencji? Czy można zachować wierność nauce Kościoła i jednocześnie dostosowywać się do świata?   Św. Ireneusz przyszedł na świat 1890 lat temu. Może...

Ks. Jakub Klimontowski: Serce i Miłosierdzie – dwa oblicza jednej Miłości

Ks. Jakub Klimontowski, Redaktor Naczelny Miesięcznika Katolickiego "w-Akcji": W czerwcu Kościół katolicki w sposób szczególny oddaje cześć Najświętszemu Sercu Pana Jezusa – Sercu, które „tak bardzo umiłowało ludzi”. W Polsce jednak równie silnie rozbrzmiewa echo...

Krzysztof Kotowicz: Edukacja i wychowanie „ku gwiazdom”, czyli komentarz do kończącego się roku szkolnego 2024/2025

Krzysztof Kotowicz, szef Diecezjalnej Agencji Informacyjnej: Politycy mieniący się postępowymi i racjonalnymi zwolennikami demokracji wytaczają działa przeciw nauce religii w szkołach oraz maturze z matematyki. Dzieje się to w czasie, gdy astronauta z Polski sięga po...

Paweł Pliszka: Cyfrowe wykluczenie. Czy mogą istnieć ludzie bez smartfonów?

Paweł Pliszka w swoim przenikliwym artykule, który publikuje Agencja Informacyjna, ukazuje, jak cyfryzacja relacji między sieciami handlowymi a klientami prowadzi do nowej formy segregacji – cyfrowe wykluczenie. Coraz częściej to nie lojalność, lecz dostęp do...

Umowy handlowe zamiast naiwności. Anneleen Van Bossuyt: Czas na realne kroki przeciw nielegalnej migracji

Belgijska minister Anneleen Van Bossuyt przełamuje tabu w debacie o migracji. Proponuje, by Unia Europejska przestała być biernym obserwatorem i zaczęła wykorzystywać umowy handlowe jako instrument powstrzymywania masowej nielegalnej migracji. Pomysł, który jeszcze...

Krzysztof Kotowicz: Ewangelizacyjny fenomen – usłysz „Sygnał Miłosierdzia” 2025

Z pięciu słownikowych definicji słowa „fenomen” wersja filozoficzna zdaje się być najlepszym formatem do opisania wydarzenia, które od 2018 r. (dla mnie od 2022 r.) jest ewangelizacyjnym fenomenem. Stawiam tezę na początku. Czytelnicy być może dostrzegą, że warto ją...

Krzysztof Kotowicz: „Co dla zmysłów niepojęte” – pokaż przez obiektyw

 Ten ułamek sekundy duchowo elektryzuje. Porusza wierzącego do tego stopnia, że jednocześnie trzeba wewnętrznej odwagi, by wpatrywać się w mistyczne apogeum wiary, i zarazem przenika go pragnienie, aby najdokładniej zobaczyć – niejako przejrzeć na oczy – aby ujrzeć...

Rocznica śmierci króla Bolesława Chrobrego. Abp Zbigniew Zieliński: Niech więc i dzisiaj w naszych sercach i uszach te słowa przestrogi

Rocznica śmierci króla Bolesława Chrobrego została upamiętniona w wyjątkowy sposób. We wtorek, 17 czerwca, w katedrze poznańskiej odbyły się uroczystości upamiętniające 1000. rocznicę śmierci pierwszego króla Polski. Abp Zbigniew Zieliński odprawił uroczystą Mszę...