Biskup Ignacy Dec wyjaśnia, co znaczy "grzeszących upominać"

Bp Ignacy Dec: Grzeszących upominać - akt miłosierdzia

Pośród uczynków miłosiernych co do duszy na pierwszym miejscu Kościół wymienia: „Grzeszących upominać”. Wskazuje to na jego ważność. Podejmując refleksję nad tym uczynkiem miłosiernym, spróbujemy odpowiedzieć na następujące pytania: jakie są podstawy biblijne obowiązku upominania?; kto jest powołany do udzielania upomnień?; jaki jest  motyw upominania, jaka   forma oraz sposób udzielania i przyjmowanie upomnień?

Bp Ignacy Dec: Grzeszących upominać - biblijne podstawy

DALL·E 2024 05 07 22.43.11 A biblical wise man depicted as an elderly figure with a long white beard and robes holding a scroll. He stands against a backdrop of empty walls

W Piśmie Świętym znajdujemy wiele tekstów wzywających do upominania grzeszących. W Starym  Testamencie  najwięcej tych tekstów znajdujemy w księgach dydaktycznych oraz w psalmach. W Księdze Syracha np. czytamy: „Upomnij przyjaciela, a może tak nie uczynił? a jeśliby uczynił, by już nie powtórzył czynu.. Upomnij bliźniego swego, zanim mu grozić będziesz” (Syr 19,13.17);

„Synu mój, słuchaj karcenia swego ojca, nie odrzucaj pouczenia swej matki…. Głupi gardzi karceniem ojca, kto nagany przyjmuje jest roztropny” (Prz 1,8; 15,5). Z tekstów ewangelicznych przypomnijmy słowa Pana Jezusa o   upomnieniu braterskim: „Gdy brat twój zgrzeszy przeciw tobie, idź i upomnij go w cztery oczy. Jeśli cię usłucha, pozyskasz swego brata. Jeśli zaś nie usłucha, weź ze sobą jeszcze jednego lub dwóch, żeby na słowie dwóch albo trzech świadków oparła się cała sprawa. A jeśli i tych nie usłucha, donieś Kościołowi. A jeśli nawet  Kościoła  nie usłucha, niech ci będzie jak poganin mi celnik” (Mt 18,15-17). 

Teksty o upominaniu grzeszących znajdujemy w listach św. Pawła Apostoła. Oto niektóre z nich: „Zaklinam cię na Boga i Chrystusa Jezusa, który będzie sądził żywych i umarłych, oraz na Jego pojawienie się i na Jego królestwo: głoś naukę, nastawaj w porę i nie w porę, wykazuj błąd, napominaj, podnoś na duchu z całą cierpliwością w każdym nauczaniu. Przyjdzie bowiem chwila, kiedy zdrowej nauki nie będą znosili, ale według własnych pożądań – ponieważ ich uszy świerzbią – będą sobie mnożyli nauczycieli. Będą odwracali się od słuchania prawdy. a obrócą się ku zmyślonym opowiadaniom. Ty zaś czuwaj we wszystkim, znoś trudy, wykonaj dzieło ewangelisty, spełnij swe posługiwanie” (2 Tm 4,1-5);  

„Dlatego napominam was, abyście z miłością rozstrzygnęli tę sprawę…Tak więc w imieniu spełniamy posłannictwo jakby Boga samego, który przez nas udziela napomnień. W imię Chrystusa prosimy: pojednajcie się z Bogiem!” (2 Kor 2,8;5,20).

Gdy wgłębimy się w treść  tekstów dotyczących upominania, zauważymy, że upominanie jest środkiem moralnego kształtowania człowieka. Pan Bóg upomina ludzi grzeszących i nam poleca ich upominać,  by zeszli z grzesznych dróg życia, zmienili swoje postępowanie i podjęli drogę ku osobowej doskonałości, ku pełniejszemu  człowieczeństwu.  

Grzeszących upominać: Osoby powołanie do udzielania upomnień

Pierwszą osobą mającą szczególny tytuł, władzę i moc upominania jest sam Bóg. W Starym Testamencie Bóg często upominał naród wybrany przez proroków. Posyłał ich zwłaszcza wtedy, gdy naród stawał się niewierny zawartemu przymierzu, gdy nie zachowywał Bożego prawa.

Umarłych pogrzebać

W czasach Nowego Testamentu  Bóg kierował najpierw upomnienia do grzeszących ludzi ustami św. Jana Chrzciciela, a następnie  samego Chrystusa.  Poprzednik Pański napominał ludzi na pustyni, wzywając ich do nawrócenia: „Nawracajcie się, bo bliskie jest królestwo niebieskie… Plemię żmijowe, kto wam pokazał, jak uciec przed nadchodzącym gniewem? Wydajcie więc godny owoc nawrócenia…” (Mt 3,2.7b-8a). 

Głośne stało się upomnienie, jakie Jan skierował do Heroda, gdy ten  wziął do siebie żonę swego brata Filipa. Jan nie udawał, że tego nie widzi, ale stanął przed monarchą i powiedział odważnie: „Nie wolno ci mieć żony twego brata” (Mk 6,18). To upomnienie przepłacił śmiercią. W działalności nauczycielskiej Jezusa znalazło się wiele upomnień, adresowanych głównie do faryzeuszów i uczonych w Piśmie oraz  do zatwardziałych mieszkańców niektórych miast (por. np. Mt 11,20-24; 23,13-36)).  Misję upominania zlecił Chrystus swojemu Kościołowi.   Czynili to już Apostołowie, a potem ich następcy. Jednym z nich był  Stanisław biskup krakowski. Za upomnienie króla Bolesława Śmiałego przepłacił życiem. Znane są nam upomnienia  bł. kard. Stefana Wyszyńskiego czy  św. Jana Pawła II. .   

Do upominania powołani są rodzice, nauczyciele i wychowawcy.  Znamy epizod z życia św. Jana Pawła II, jak to  ojciec pewnego razu upomniał  małego Karola, że za mało się modli do Ducha Świętego. To upomnienie ojcowskie zabrał syn Karol w swoje życie i starał się do niego stosować.   Dziś słyszymy  o rodzicach, którzy  nie mają odwagi upomnieć syna lub córkę, którzy jako narzeczeni mieszkają razem ze swoimi partnerami przed zawarciem związku małżeńskiego.  Niektórzy rodzice boją się upominać dzieci, by ich nie stresować. Podobnie zachowują się niektórzy nauczyciele, którzy wolą przemilczać wykroczenia uczniów, by nie narażać się ich rodzicom.  Jest to poważny błąd wychowawczy. 

Mówiąc o upominaniu, warto jeszcze  wspomnieć o upominaniu koleżeńskim. Bywa ono niekiedy bardziej skuteczne niż upominanie ze strony osób starszych.  

Motyw, forma i sposób udzielania i przyjmowanie upomnień

Motywem upominania winna zawsze być miłość do człowieka, który błądzi i popełnia grzech, a nie chęć upokorzenia kogoś, czy też chęć okazania  swojej władzy.



Zakończmy naszą refleksję nad upominaniem grzeszących  wskazówką dla upominanych. Kłopoty z przyjmowaniem upomnień mają ludzie pyszni, mało pokorni, którzy  w takich sytuacjach często się  obrażają.

Przyjmowanie upomnień może być jednak drogą do lepszego poznania siebie i do ćwiczenia się w pokorze.  W każdym razie nigdy nie przegrywamy, gdy przyjmujemy upomnienia z pokorą, i wdzięcznością. 

wAkcji24.pl | Opinie |  bp Ignacy Dec |  27.05.2023

Biskup T. J. Paprocki: Transpłciowość kontra Boży zamysł – gdzie leży prawda?

Biskup Diecezji Springfield w Ilnois (USA) Thomas J. Paprocki omawia problem transpłciowości i dysforii płciowej. Biskup T. J. Paprocki wyjaśnia czym się różnią te dwa zjawiska? Jak powinni postępować katolicy wobec osób z dysforią płciową?Moi drodzy bracia i siostry...

Wiceprezydent USA JD Vance: Życie nienarodzone zasługuje na ochronę [TYLKO U NAS CAŁE PRZEMÓWIENIE]

Publikujemy całe przemówienie wiceprezydenta USA JD Vance'a  podczas 52. dorocznym Narodowego Marszu dla Życia, który odbył się w Waszyngtonie 24 stycznia 2025 r.Dzień dobry, uczestnicy marszu. Dziękuję za zaproszenie. To zaszczyt móc dzisiaj tutaj z wami stanąć w...

Itxu Diaz: Europa odwołuje Boże Narodzenie [OPINIE]

Boże Narodzenie od wieków było symbolem pokoju, dobroci i wspólnoty, w którym rodziny łączyły się przy stole, a nawet skłóceni znajdowali okazję do pojednania. Jednak, jak zauważa hiszpański publicysta Itxu Díaz w swoim artykule opublikowanym w The Federalist, Europa...

Camilla Cavendish: Sekularyści muszą pamiętać, że religia rośnie [OPINIA]

Religa rośnie – ostrzega znana felietonistka „Financial Times” Camilla Cavendish. Dlaczego nie powinniśmy się martwić?

Ks. Grzegorz Wołoch: Chrzest święty dzieci – wielki dar i jeszcze większa odpowiedzialność rodziców

Ks. Grzegorz Wołoch: Chrzest jest nie tylko darem, który otwiera drzwi do życia w łasce Bożej, ale także zobowiązaniem dla rodziców i chrzestnych. To oni, prosząc o chrzest dla dziecka, biorą na siebie odpowiedzialność za jego duchowe wychowanie i prowadzenie w wierze...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Panie, wlej w nas nadzieję byśmy mogli ją zanieść światu!

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: W świętą Noc Bożego Narodzenia „drzwi święte” Bożego Serca otworzyły się dla nas, otworzyły się wrota nadziei dla każdego człowieka. Pamiętajmy, że źródłem nadziei zawsze jest Bóg. W świętą Noc Bożego Narodzenia „drzwi święte” Bożego...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Radością Boga jest wejść w środek nędzy człowieka

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: „Jeżeli tak uroczyście obchodzimy narodzenie Jezusa, czynimy to tylko dlatego, aby dać świadectwo, że każdy człowiek jest kimś jedynym i niepowtarzalnym” (św. Jan Paweł II). Do tego stopnia, by zachwycić się Bogiem, który schodzi z tronu...

Abp Adran Galbas: Kościół powinien angażować się w politykę z wielką pasją [CAŁA HOMILIA TYLKO U NAS]

Metropolita Warszawski, Abp Adrian Galbas: Mówiłem podczas mojego ingresu, że wpychanie chrześcijańskiego orędzia jedynie w domowe pielesze i kościelne kruchty jest nieporozumieniem. Nie tylko mamy prawo przekazywać je światu, ale jest to naszym obowiązkiem. Nie,...

Ryszard Stochła: W obronie lekcji religii [w-Akcji: OPINIE]

Ryszard Stochła "W obronie lekcji religii" w-Akcji: Edukacja w roku szkolnym 2024/2025 trwa w najlepsze. Zatroskani rodzice narzekają, że pociechy nie mają prac domowych i siedzą wpatrzeni w komputery i smartfony. Uczniowie narzekają, że coraz liczniejsze grono...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Trudne czasy już są [TYLKO U NAS]

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Trudne czasy nadchodzą. One już są. Wobec infantylizacji polityki, zidiocenia edukacji, a obok tego jeszcze ogłupiający świat cyfrowy – oto rzeczywistość, wobec której musimy się na nowo odnaleźć.

Ks. Jakub Klimontowski: Co się stało z Adwentem?

Ks. Jakub Klimontowski: Współczesność, z jej tempem życia, konsumpcjonizmem i komercjalizacją, coraz częściej odbiera Adwentowi jego głębię i duchowy charakter.

Ks. Jakub Klimontowski: Odpowiedzialność za Kościół [TYLKO U NAS]

Galeria... Kino... Stadion... Szkoła... Różne znamy budynki użyteczności publicznej, ale rzadko spotykamy się na świętowaniu ich powstania! Ostatnia niedziela października jest w Kościele poświęcona tajemnicy wdzięczności za świątynię.  Czymże jest świątynia, że...

Ks. Zbigniew Kucharski: Ksiądz – menedżer? [TYLKO U NAS]

Ks. Zbigniew Kucharski: Wszyscy jesteśmy świadkami dynamicznej dyskusji na temat Kościoła toczącej się na różnych poziomach komunikacji i przestrzeniach społecznych. Dotyczy to także naszego kraju. Ta dyskusja jest po prostu o nas katolikach, którzy tworzymy ten...

Ks. Wojciech Drab: Jesteśmy do tego stopnia zapatrzeni w nasze wizje, że kompletnie nie dostrzegamy, że mogą istnieć inne rozwiązania

Ks. Wojciech Drab: Dochodzimy także czasem do mniemania, że skoro Bóg nie realizuje tego, co według nas jest dobre, to w końcu sami musimy wziąć sprawy w swoje ręce i wywalczyć „dobro” tak, jak je rozumiemy. Koronnym przykładem takiego myślenia jest wielki błąd tzw....

Bob Sullivan: Rozdział Kościoła od państwa ma trzymać państwo z dala od naszych kościołów, a nie naszą wiarę z dala od naszego rządu

Bob Sullivan, Southern Nebrasca Register: Ani nasza wiara, ani nasz rozum nie sugerują, że powinniśmy siedzieć na uboczu i mieć nadzieję (lub nawet modlić się), że inni zrobią to, co należy, lub że inni powstaną i poprawią błędy, gdy wystąpią. Podczas gdy modlitwa i...

Ks. Jakub Klimontowski: Król, który ucieka [TYLKO U NAS]

  Liturgicznie uroczystość Chrystusa Króla jest jeszcze stosunkowo młoda, nie ma nawet jeszcze 100 lat. To święto wprowadził Papież Pius XI w 1925 roku. Uroczystość Chrystusa Króla została wprowadzona w czasie, kiedy w świecie nasilały się różnego rodzaju ateistyczne...

Katoliku do akcji! Czas opuścić strefę komfortu [OPINIA]

Dlaczego garstka niezamożnych apostołów z Jezusem na czele stanowiła realne zagrożenie dla ówczesnego establishmentu, a z milionów katolików w Polsce można sobie drwić? Czy to nie przypadkiem dlatego, że świeckie organizacje katolickie są skupione na celebrowaniu roku...

James Kalb: Katolicyzm w dobie niepokoju – tradycja czy inkluzywność?

James Kalb, Catholic Word Report: Katolicyzm, szczególnie w obliczu rosnącego chaosu światopoglądu świeckiego, staje się coraz bardziej atrakcyjny dzięki swojej strukturze doktryny, autorytetowi i dyscyplinie, które przez dwa tysiące lat wspierały sposób życia, który...

Ks. Zbigniew Chromy: Czysto indywidualne chrześcijaństwo nie istnieje

Wielu obserwatorów życia kościelnego mówi dziś o wielkim kryzysie, jaki dotknął Oblubienicę Chrystusa. Skandale, których uczestnikami są duchowni różnych stopni, odpływ wiernych, rozmycie doktrynalne i moralne – wszystko to zdaje się potwierdzać ten czarny scenariusz....

Bp Ignacy Dec: Małżeństwo jest pomysłem samego Boga

Biskup Ignacy Dęć: Małżeństwo jest pomysłem samego Boga. W mediach liberalnych i w dyskusjach w gremiach lewicowych są usiłowania i trwa wielka presja, by zmienić tradycyjny, biblijno-eklezjalny model małżeństwa, jako sakramentalnego związku jednego mężczyzny i jednej kobiety.