Podczas pierwszego spotkania, które miało miejsce w poniedziałek 16 czerwca w Muzeum Biblii w Waszyngtonie, komisja wskazała dwa główne cele: przeciwdziałanie dyskryminacji religijnej ze strony instytucji federalnych oraz promowanie dobra wspólnego poprzez wsparcie uniwersalnych wartości moralnych wyznawanych przez różne wspólnoty religijne. Biskup Robert Barron podkreślił, że religia jest coraz bardziej wypychana z przestrzeni publicznej, m.in. z edukacji i debaty społecznej, i że właśnie z taką marginalizacją komisja zamierza walczyć.

Członkowie komisji wielokrotnie odwoływali się do myśli Ojców Założycieli USA – szczególnie Johna Adamsa – wskazując, że Konstytucja została stworzona dla ludzi moralnych i religijnych. Profesor Gerard Bradley z Uniwersytetu Notre Dame wezwał do odejścia od podziału na to, co świeckie i religijne, sugerując, że państwo powinno wspierać religię jako fundament dobra wspólnego.

Z kolei dr Phil McGraw przestrzegał przed zbyt daleko idącym ingerowaniem rządu w kwestie religijne. Wskazał, że trzeba jasno rozróżniać, czy celem jest wspieranie religii jako takiej, czy raczej zagwarantowanie wolności religijnej każdemu obywatelowi. Dr Ben Carson przypomniał, że w historii religia bywała wykorzystywana także do usprawiedliwiania opresji, często przez osoby działające w dobrej wierze – co powinno być przestrogą.

Wsparcie komisji zadeklarowała także Prokurator Generalna Pam Bondi, nazywając ją „ostrzem włóczni” w walce przeciw nadużyciom władz wobec ludzi wierzących. Zaznaczyła, że Departament Sprawiedliwości będzie wspierał ochronę wolności sumienia i prawa do wiary.

Komisja ds. Wolności Religijnej planuje organizację 7–9 spotkań w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Najbliższe odbędzie się we wrześniu. Działać będą także trzy rady doradcze:

Rada duchownych – z udziałem m.in. arcybiskupa San Francisco Salvatore Cordileone, rabina Yaakova Menkena i arcybiskupa Elpidophorosa, członka Światowej Rady Kościołów.

Rada prawników i ekspertów – z takimi osobami jak Kristen Waggoner z organizacji Alliance Defending Freedom.

Rada międzyreligijna – do której należy m.in. Shaykh Hamza Yusuf, współzałożyciel muzułmańskiego Zaytuna College.

Działalność komisji już teraz budzi emocje i może stać się początkiem nowego, kontrowersyjnego etapu w debacie o miejscu religii w amerykańskim życiu publicznym. Jej zwolennicy mówią o obronie wolności religijnej, krytycy – o ryzyku nadmiernego związku państwa z religią.

Coraz więcej dorosłych Amerykanów uważa, że religia zaczyna odgrywać coraz większą rolę w życiu publicznym – tak wynika z najnowszego sondażu Instytutu Gallupa przeprowadzonego w maju 2025 roku. Zmiana jest wyraźna, szczególnie w porównaniu do ostatnich 15 lat, kiedy dominowało przekonanie, że znaczenie religii w społeczeństwie słabnie.

Obecnie aż 34% badanych twierdzi, że religia zyskuje na wpływie – to niemal dwa razy więcej niż w roku 2024, gdy taką opinię wyraziło tylko 20% ankietowanych. Dla porównania, w grudniu 2024 roku wynik ten wynosił 35%, co pokazuje, że wzrost ten utrzymuje się od kilku miesięcy. Jednocześnie spada liczba osób przekonanych, że religia traci znaczenie – z 75% w 2023 roku do 59% obecnie. To najniższy poziom od wielu lat.

Analitycy Gallupa zauważają, że mamy do czynienia z odwróceniem długoterminowego trendu spadkowego – po latach, w których społeczeństwo postrzegało religię jako coraz mniej istotną, teraz coraz więcej osób dostrzega jej rosnącą obecność.

Ciekawym kontekstem dla tych wyników są wydarzenia polityczne i religijne. Gallup przypomina, że podobny wzrost optymizmu religijnego miał miejsce po wyborach z 1994 roku, gdy Republikanie po raz pierwszy od 40 lat przejęli kontrolę nad Kongresem. Z kolei niedawny wybór Leona XIV – pierwszego papieża pochodzącego z USA – może się wydawać znaczący, ale badacze zauważają, że pozytywna tendencja zaczęła się jeszcze przed jego wyborem, co oznacza, że jego wpływ był ograniczony.

Największy wzrost przekonania o rosnącej roli religii odnotowano wśród wyborców Partii Republikańskiej – aż z 11% do 35%. Ale wzrosty widoczne są też w innych grupach: wśród Demokratów i liberałów z 32% do 41%, a wśród niezależnych – z 21% do 31%. Pokazuje to, że niezależnie od światopoglądu, coraz więcej osób dostrzega obecność religii w życiu publicznym.

Gallup przypomina też inne momenty historyczne, gdy religijność w społeczeństwie wyraźnie wzrosła. Po zamachach z 11 września 2001 roku aż 71% Amerykanów uważało, że religia zyskuje na znaczeniu (wcześniej – tylko 39%). Również na początku pandemii COVID-19, między grudniem 2019 a kwietniem 2020, odsetek ten wzrósł z 19% do 38%, co było najwyższym wynikiem od 2006 roku.

Z badań wynika więc, że religijność Amerykanów często reaguje na wydarzenia społeczne i polityczne – i dziś również może być odpowiedzią na zmieniający się klimat ideowy i polityczny w kraju.

wAkcji24.pl |  Wiara | Maria Nicińska | Obraz: screenshot The Justice Departament YT pierwsze spotkanie Komisji ds. Wolności Religijnej   | 21.06.2025