Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zapadło w odpowiedzi na wniosek grupy posłów Prawa i Sprawiedliwości, którzy stanęli w obronie równości religii wobec innych przedmiotów nauczanych w szkołach. Rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej z marca 2024 r., które wykluczało ocenę z religii z klasyfikacyjnej średniej, zostało uznane za sprzeczne z art. 25 Konstytucji RP, przepisami Konkordatu oraz ustawą o systemie oświaty.

Wyrok podkreśla znaczenie uzgodnień między państwem a Kościołami oraz związkami wyznaniowymi w zakresie nauczania religii – nie tylko jako przedmiotu, ale jako integralnej części wychowania młodego pokolenia w duchu wartości.

Sędzia sprawozdawca Bogdan Święczkowski jasno zaznaczył: „Zmiana sposobu uwzględniania ocen z religii w systemie edukacyjnym wymagała formalnego porozumienia z władzami Kościoła Katolickiego. Tego porozumienia zabrakło, co stanowi rażące naruszenie przepisów prawa.”

Zignorowanie opinii Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski oraz brak jakiegokolwiek konsensusu z innymi Kościołami i związkami wyznaniowymi obnażyło jednostronny i arbitralny charakter działań minister Nowackiej. Prawo do religijnego wychowania dzieci nie jest przywilejem, ale gwarantowanym konstytucyjnie prawem rodziców i wspólnoty wierzących.

Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski (KEP) wydała zdecydowany komunikat po spotkaniu z 28 maja 2025 roku. W komunikacie czytamy jasno: „członkowie i konsultorzy Komisji jednogłośnie wyrazili stanowisko podtrzymujące sprzeciw wobec działań i wypowiedzi płynących z Ministerstwa Edukacji Narodowej odnośnie do ograniczeń i utrudnień w nauczaniu religii w szkołach.” Ta deklaracja nie jest jedynie emocjonalną reakcją. To głos o silnym umocowaniu prawnym i konstytucyjnym.

KEP wyraziła aprobatę dla wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 maja 2025 r., który uznał za niekonstytucyjne przepisy wyłączające ocenę z religii ze średniej ocen. Oznacza to, że próby deprecjonowania religii w systemie oświaty spotykają się nie tylko z oporem Kościoła, ale i ze sprzeciwem najwyższego organu sądowniczego w Polsce.

Największe oburzenie KEP budzi jednak redukcja godzin religii. Jak czytamy w komunikacie:
„w związku z bezprawnym ograniczeniem przez Rząd RP godzin lekcji religii w szkole z dwóch do jednej w tygodniu jesteśmy zmuszeni do wskazania ogólnych wytycznych […] w sytuacji realizacji lekcji religii w wymiarze jednej godziny tygodniowo.”

To nie jest tylko spór o liczbę godzin. To celowe marginalizowanie nauczania religii – przez przesuwanie jej na godziny przed rozpoczęciem zajęć lub po ich zakończeniu, co skutecznie zniechęca uczniów i rodziców. Komisja Episkopatu zapowiedziała, że oczekuje na rozpatrzenie wniosku złożonego do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie.

Wbrew medialnej narracji, która chce ukazać Kościół jako instytucję w odwrocie, Komisja Wychowania Katolickiego deklaruje pełne wsparcie dla katechetów:
„Przewodniczący Komisji bp Wojciech Osial, wraz z uczestnikami, zapewniają o solidarności i wsparciu dla wszystkich katechetów i nauczycieli religii.”

To ważne i potrzebne słowa, bo to właśnie katecheci są dziś na pierwszej linii frontu – często pozostawieni sami sobie, zmuszeni do tłumaczenia uczniom i rodzicom, dlaczego lekcja religii ma sens i wartość. 

Komisja popiera także zbieranie podpisów pod obywatelskim projektem ustawy dotyczącym obowiązkowego wyboru między lekcjami religii a etyki. To inicjatywa, która ma szansę wzmocnić pozycję religii w szkołach, pod warunkiem, że katolicy w Polsce naprawdę się zaangażują.

Na zakończenie spotkania, w liturgiczne wspomnienie błogosławionego Stefana Wyszyńskiego, Komisja zawierzyła jego wstawiennictwu dzieło katechizacji i ewangelizacji. To symboliczne i duchowo głębokie odniesienie – pokazujące, że wychowanie katolickie to nie ideologia, ale misja wypływająca z troski o integralny rozwój człowieka.

Po raz kolejny członkowie i konsultorzy Komisji jednogłośnie wyrazili stanowisko podtrzymujące sprzeciw wobec działań i wypowiedzi płynących z Ministerstwa Edukacji Narodowej odnośnie do ograniczeń i utrudnień w nauczaniu religii w szkołach. Z aprobatą przyjęto wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 maja 2025 roku, który orzekł, że przepisy wyłączające ocenę z religii ze średniej ocen są niezgodne z Konstytucją. Jednocześnie oczekuje się na rozpatrzenie przez Trybunał Konstytucyjny wniosku złożonego przez Konferencję Episkopatu Polski w związku z wprowadzonymi zmianami redukcji wymiaru godzin lekcji religii i ich umieszczania w planie bezpośrednio przed i po obowiązkowych zajęciach.

Komisja wydała także komunikat w sprawie realizacji podstawy programowej i programu nauczania religii w roku szkolnym 2025/2026. Zaznaczono w nim, że „w związku z bezprawnym ograniczeniem przez Rząd RP godzin lekcji religii w szkole z dwóch do jednej w tygodniu jesteśmy zmuszeni do wskazania ogólnych wytycznych, określających sposób korzystania z obowiązujących dokumentów programowych nauczania religii w szkole (podstawy programowej i programu nauczania religii rzymskokatolickiej oraz podręczników do religii) w sytuacji realizacji lekcji religii w wymiarze jednej godziny tygodniowo”.

Podjęto także refleksję nad formą i treścią odnośnie do katechezy sakramentalnej i katechumenalnej w parafiach. Zapowiedziano, że będzie to temat kolejnych spotkań.

Przewodniczący Komisji bp Wojciech Osial, wraz z uczestnikami, zapewniają o solidarności i wsparciu dla wszystkich katechetów i nauczycieli religii. Wszyscy uczestnicy spotkania popierają także wszelkie działania promujące troskę o katolickie wychowanie nowych pokoleń. W łączności z decyzją Konferencji Episkopatu Polski wspierają także zbieranie podpisów pod obywatelskim projektem ustawy dotyczącej obowiązkowego wyboru lekcji religii lub etyki.

Na zakończenie, w liturgiczne wspomnienie błogosławionego Prymasa Stefana Wyszyńskiego, tak bardzo zatroskanego o dobro człowieka, w modlitwie zawierzono mu dzieło wychowania, ewangelizowania i katechizowania w naszej Ojczyźnie.

Ks. Tomasz Kopiczko
Sekretarz KWK KEP

wAkcji24.pl | Kultura | NGB | źródło: Diecezjalna Agencja Informacyjna | Fot.  Ideogram | 30.05.2025