Katedra Notre-Dame. 15 kwietnia 2019 roku około godziny 19 świat wstrzymał oddech. W płomieniach stanęła katedra Notre-Dame, jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Europy i symbol Paryża obok wieży Eiffela. Pożar wybuchł na dachu świątyni, gdzie kilkusetletnia więźba dachowa zajęła się ogniem niczym zapałka. Nad katedrą unosił się potężny słup dymu, a mieszkańcy miasta z przerażeniem obserwowali, jak ogień trawi historyczny budynek. Dlaczego monumentalna budowla, która przetrwała wieki burzliwej historii, spłonęła w XIX wieku?
Katedra Notre-Dame otwarta. Przypominamy szczegóły pożaru z 2019r.
Katedra Notre-Dame w płomieniach. Świat wstrzymał oddech. Przypominamy szczegóły pożaru z 2019 roku
Pożar katedry Notre-Dame w Paryżu wybuchł 15 kwietnia 2019 roku, obejmując dach świątyni oraz sygnaturkę. Ogień później rozprzestrzenił się na jedną z wież. Choć dokładna przyczyna pożaru nie została ustalona, prokuratura wykluczyła podpalenie i akt terrorystyczny, uznając zdarzenie za wypadek.
Pierwszy alarm przeciwpożarowy rozległ się o 18:20, a katedra została szybko ewakuowana. Początkowe kontrole nie wykryły ognia, jednak o 18:43 ponownie uruchomił się alarm. O 18:49 strażnicy zlokalizowali płomienie na dachu, a straż pożarna została wezwana o 18:51. Na miejscu pojawiło się kilkuset strażaków, którzy przez całą noc walczyli z ogniem. Akcję zakończono następnego dnia około godziny 4:00. Podczas działań rannych zostało dwóch policjantów i jeden strażak.
Priorytetem służb było zabezpieczenie terenu oraz ratowanie zgromadzonych w katedrze bezcennych dzieł sztuki. Udało się ocalić m.in. koronę cierniową, jedną z najcenniejszych relikwii chrześcijaństwa, którą z płonącego budynku wyniósł kapelan straży pożarnej. Wśród uratowanych skarbów znalazł się także obraz „Święty Tomasz z Akwinu – Fontanna Mądrości” z 1648 roku oraz wiele innych zabytków z katedralnego skarbca, w tym relikwiarz drzewa Krzyża Świętego – polonicum związane z koronacjami królów Polski.
Chociaż XIII-wieczne witraże w kształcie rozet ocalały, XIX-wieczne witraże zostały zniszczone. Los wielu obrazów wiszących na ścianach katedry stał się niepewny – część z nich została narażona na działanie wody podczas akcji gaśniczej. Obrazy te miały trafić do Luwru, gdzie miały zostać poddane konserwacji.
Ogień zniszczył dach katedry i sygnaturkę, ale charakterystyczne dzwonnice i główna konstrukcja budowli przetrwały. Katedra Notre-Dame, która przetrwała rewolucję francuską i wojny napoleońskie, doznała ogromnych zniszczeń, lecz najcenniejsze relikwie i symbole zostały uratowane. Niestety dach świątyni spłonął, a XIX-wieczna sygnaturka zawaliła się. Zniszczeniu uległy fragmenty kamiennego sklepienia, górne witraże z transeptu oraz inne elementy architektoniczne. Dzięki szybkiej akcji ratunkowej ocalono wiele bezcennych zabytków, w tym kielichy oraz XIII-wieczną tunikę króla Ludwika IX.
Pożar spowodował uwolnienie 460 ton ołowiu do atmosfery, co doprowadziło do poważnego skażenia w okolicy katedry, przekraczającego normy nawet 1300 razy.
Katedra Notre-Dame otwarta. Przypominamy szczegóły pożaru z 2019 r.
Katedra Notre-Dame. Odbudowa monumentalnej budowli w 5 lat
W ciągu pięciu lat od pożaru katedry Notre-Dame udało się odbudować zniszczone elementy oraz przeprowadzić kompleksową renowację, wierną historycznemu wyglądowi. Rekonstrukcja bazowała na XIX-wiecznych projektach Eugène’a Viollet-le-Duca, który wcześniej odnowił katedrę i zaprojektował jej charakterystyczną iglicę. To właśnie załamanie i upadek iglicy było jednym z najbardziej dramatycznych momentów pożaru. Odtworzona teraz iglica, zgodnie z pierwowzorem, ponownie wieńczy figura koguta – chrześcijańskiego symbolu światła, odrodzenia i duchowego przebudzenia.
Podczas prac restauracyjnych wszystkie powierzchnie wewnątrz katedry, od murów i malowideł ściennych po podłogę, zostały dokładnie oczyszczone z ołowianego pyłu i innych zanieczyszczeń. Dzięki temu ściany i sklepienia odzyskały swoją pierwotną jasność.
Do wnętrza katedry wprowadzone miały zostać nowoczesne elementy liturgiczne, takie jak ołtarz, ambona, chrzcielnica, tron biskupi i tabernakulum, wykonane z brązu. Zaprojektował je Guillaume Bardet, stawiając na prostotę i czytelność form. Jak tłumaczył projektant, sprzęty mają być jednocześnie zauważalne, ale nie dominujące – ich obecność powinna harmonijnie współgrać z liturgią i przestrzenią sakralną.
Ważną część nowego wyposażenia katedry stanowi także nowoczesny relikwiarz dla korony cierniowej, jednej z najcenniejszych relikwii dla katolików. Autorem projektu jest Sylvain Dubuisson, który stworzył retabulum z drewna cedrowego, ozdobione szklaną aureolą i centralną półkulą w ciemnoniebieskim kolorze, gdzie przechowywana będzie relikwia.
Katedra Notre-Dame otwarta. Przypominamy szczegóły pożaru z 2019 r.
8 grudnia 2024 r. . Uroczyste otwarcie katedry Notre-Dame: “Notre-Dame! Otwórz swoje drzwi ku wspólnej radości dzieci Bożych!”
Wieczorem 8 grudnia, krótko po godzinie 19, bicie dzwonów katedry Notre-Dame w Paryżu oznajmiło miastu, Francji i całemu światu, że słynna świątynia katolicka, symbol narodowy i duchowy, ponownie otwiera swoje drzwi po niszczycielskim pożarze z 15 kwietnia 2019 roku.
Arcybiskup Paryża Laurent Ulrich uroczyście wezwał katedrę do otwarcia drzwi, trzykrotnie uderzając pastorałem w ich masywne wrota. Jego słowa niosły przesłanie nadziei, miłości i odrodzenia. „Notre Dame! Otwórz swoje drzwi ku wspólnej radości dzieci Bożych!” – głosił, a w kolejnych wezwaniach podkreślał duchowe znaczenie świątyni jako świadka nadziei i światła łaski. Gdy drzwi się otworzyły, arcybiskup, prezydent Emmanuel Macron z małżonką Brigitte oraz pozostali goście wkroczyli do wnętrza katedry, której odnowione wnętrze lśniło w blasku światła wpadającego przez odrestaurowane witraże.
Podczas uroczystości, zgromadzeni złożyli hołd strażakom, którzy gasili pożar pięć lat temu, oraz specjalistom zaangażowanym w odbudowę katedry – architektom, konserwatorom, stolarzom, murarzom i wielu innym. Wyrazem wdzięczności był wielki napis „Merci” wyświetlony na fasadzie budynku, a obecni goście podziękowali ekipom brawami.
W wydarzeniu wzięli udział najwyżsi rangą przedstawiciele polityki i kultury. Na placu przed katedrą pojawili się prezydent RP Andrzej Duda, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, książę Walii William oraz prezydent-elekt USA Donald Trump. W uroczystościach uczestniczyli również byli prezydenci Francji Nicolas Sarkozy i François Hollande.
Ponowne otwarcie katedry Notre-Dame, odnowionej po pięciu latach prac, stało się nie tylko wydarzeniem o wymiarze duchowym, ale także przypomnieniem o sile jedności i nadziei, które pomogły przywrócić do życia ten wyjątkowy symbol Francji i światowego dziedzictwa kulturowego.
Katedra Notre-Dame otwarta. Przypominamy szczegóły pożaru z 2019 r.
Przesłanie papieża Franciszka na otwarcie katedry Notre-Dame w Paryżu (pełna treść)
Do Jego Ekscelencji Arcybiskupa Laurenta Ulricha
Arcybiskupa Paryża
Bardzo się cieszę, łącząc się z Tobą, Ekscelencjo, w myślach i modlitwie, jak również ze wszystkimi zgromadzonymi wiernymi, a także ze wszystkimi obecnymi, w tym uroczystym dniu, w którym wasza katedra została ponownie otwarta dla kultu. Wszyscy mamy wciąż w pamięci straszliwy pożar, który poważnie uszkodził tę budowlę pięć lat temu. Serca były przerażone w obliczu groźby, że zniknie arcydzieło chrześcijańskiej wiary i architektury, odwieczne świadectwo narodowej historii. Dziś smutek i żałoba ustąpiły miejsca radości, świętowaniu i uwielbieniu.
Składam wyrazy uznania wszystkim, a zwłaszcza strażakom, którzy tak odważnie starali się, by uratować ten zabytek historyczny przed katastrofą. Wyrażam uznanie dla stanowczego zaangażowania władz publicznych i wielkiej międzynarodowej hojności, która przyczyniła się do jego odbudowy. Ta energia jest znakiem nie tylko przywiązania do sztuki i historii, ale także – i to jest bardzo budujące! – znakiem, że nadal, od najmniejszych do największych szeroko postrzegana jest symboliczna i sakralna wartość tej budowli.
Chciałbym również wyrazić uznanie dla niezwykłej pracy osób różnych zawodów, które dały z siebie wszystko, aby przywrócić Notre-Dame jej dawną świetność. To piękne i pocieszające, że umiejętności z przeszłości zostały mądrze zachowane i udoskonalone. Ale jeszcze piękniejsze jest to, że wielu robotników i rzemieślników wyznało, iż przeżyło to wydarzenie renowacji jako autentyczne doświadczenie duchowe. Poszli w ślady swoich ojców, których wiara, przeżywana w ich pracy, była w stanie zbudować takie arcydzieło, w którym nie ma miejsca na jakąkolwiek bezbożność, niezrozumienie czy pospolitość.
Oby zatem odrodzenie tego godnego podziwu kościoła było proroczym znakiem odnowy Kościoła we Francji. Zachęcam wszystkich ochrzczonych, którzy z radością wejdą do tej katedry, aby poczuli uzasadnioną dumę i przyswoili swoje dziedzictwo wiary. Drodzy wierni Paryża i Francji, ten dom, w którym zamieszkuje nasz Ojciec niebieski, jest wasz; jesteście jego żywymi kamieniami. Ci, którzy poprzedzili was w wierze, zbudowali go dla was: niezliczone przedstawienia i symbole, które zawiera, mają na celu poprowadzenie was z większą pewnością do spotkania z Bogiem, który stał się człowiekiem i do ponownego odkrycia Jego ogromnej miłości.
Ponadto, Notre Dame będzie wkrótce ponownie odwiedzana i podziwiana przez ogromne rzesze ludzi ze wszystkich środowisk, religii, języków i kultur, wielu z nich poszukujących absolutu i sensu swojego życia. Wiem, Ekscelencjo, że drzwi będą dla nich szeroko otwarte i że będziecie chcieli przyjąć ich wielkodusznie i bezinteresownie, jako braci i siostry. Niech w świadectwie Wspólnoty chrześcijańskiej dostrzegają pokój, który obecny jest w jej uwielbieniu, niech poczują radość poznania i miłowania Pana, który stał się bliskim, współczującym i czułym. Niech, wznosząc oczy ku tym sklepieniom, które odzyskały światło, mają udział w Jego niezawodnej nadziei.
Modląc się o wstawiennictwo paryskiej Matki Bożej za Kościół we Francji i cały naród francuski, serdecznie udzielam Tobie i wszystkim obecnym Błogosławieństwa.
wAkcji24.pl | Kultura| Maria Nicińska |źródło: Vatican News / obraz: Wikipedia| 13.12.2024