Dzieci z Wrześni walczyły o religię w szkole. Czy dzisiaj mamy tyle samo odwagi?

W maju 1901 r. rozpoczął się strajk dzieci we Wrześni. Pruskie władze szkolne usiłowały zmusić młodych Polaków do modlitwy w języku niemieckim. Religia miała się stać narzędziem germanizacji młodego pokolenia. Już wtedy zaborca doskonale zdawał sobie sprawę z tego, jak ważnym przedmiotem szkolnym jest katecheza, jak mocno wpływa na umysły i duszę uczniów.

Religia w szkole: Minister Barbara Nowacka redukuje godziny lekcyjne

 

Minister Barbara Nowacka poinformowała, że prace nad redukcją godzin religii w szkołach już się rozpoczęły. „Rozpoczęliśmy prace w ministerstwie nad redukcją godzin religii do jednej godziny tygodniowo. Tak jak się zobowiązałam, tak te prace ruszą,” powiedziała w TVN24. Decyzja ta była konsultowana z różnymi środowiskami, w tym z Polskim Stronnictwem Ludowym (PSL), które prosiło o odroczenie działań do spokojniejszego momentu. „Były prośby, żebyśmy poczekali z działaniami na spokojniejszy moment. Teraz ten spokojniejszy moment nastał,” dodała Nowacka – więcej na ten temat.

Kościół wyraża sprzeciw

 

Stwierdzenia minister Barbary Nowackiej są bulwersujące ponieważ de facto ignoruje ona stanowiska Kościoła Katolickiego w Polsce. Konferencja Episkopatu Polski wypowiedziała się już stanowczo przeciwko ograniczaniu lekcji religii w szkole – przeczytaj więcej.  Swoje zastrzeżenia konstytucyjne i prawne zgłosił również Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek – przeczytaj więcej. Głos zabrał także Przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP – bp Wojciech Osiał (czytaj dalej).

 

Czy Nowacka realizuje współczesny Kulturkampf? 

Dzisiaj nie ma zagrożenia, że w szkole młodzi Polacy będą musieli modlić się w języku zaborcy. Sytuacja być może jest nawet dużo poważniejsza: istnieje obawa, że w szkole niedługo nikt już nie będzie mógł się modlić. Strajk dzieci we Wrześni pokazał, że katechezy nie da się wykorzystać do celów politycznych. W tej sytuacji wielu chce się pozbyć katechezy ze szkoły. Zapowiadane zmiany to pierwszy krok w tym kierunku, a brak sprzeciwu ze strony polskich katolików będzie stanowić zachętę, by proces ten przyspieszyć.

Religia w SZKOLE - Dzieci z Wrześni

Komisja Wychowania Katolickiego KEP o religii w szkole w Polsce

Konferencja Episkopatu Polski: Religia w szkole jest obecna w 23 krajach Europy

Wyrażamy sprzeciw wobec ostatnich decyzji Ministerstwa Edukacji Narodowej odnoszących się do organizacji lekcji religii w szkole.  Apelujemy o uwzględnienie woli rodziców, którzy w zdecydowanej większości posyłają swoje dzieci i młodzież na lekcje religii. W skali całego naszego kraju jest to prawie osiemdziesiąt procent rodziców. Oni mają prawo do lekcji religii na terenie szkoły publicznej, gdyż wynika to z podstawowych praw i wolności człowieka, zagwarantowanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Konkordacie między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską.

Przypominamy, że wszelkie zmiany odnośnie do organizacji lekcji religii w szkole publicznej winny dokonywać się zawsze zgodnie z obowiązującym prawem i w porozumieniu z Kościołami oraz związkami wyznaniowymi. W rozmowach podejmowanych z Ministerstwem Edukacji Narodowej konieczne jest wypracowanie wspólnego porozumienia wymaganego przez prawo. Porozumienie zakłada zawsze zgodę na wspólnie wypracowane stanowisko.

Religia w szkole: Co się stało we Wrześni w 1901 roku?

Dzieci z Wrześni: Polski bunt przeciwko zniewoleniu duchowemu

 

Strajk dzieci z Wrześni, który rozpoczął się 20 maja 1901 roku, był jednym z najbardziej symbolicznych aktów oporu przeciwko germanizacji polskich dzieci przez pruskie władze. Przyczyną protestu było wprowadzenie przez regencję poznańską nakazu nauczania religii w języku niemieckim w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni. Zajęcia religijne miały być prowadzone po niemiecku, co spotkało się ze zdecydowanym sprzeciwem zarówno uczniów, jak i ich rodziców.

Protest rozpoczął się od odmowy przyjęcia niemieckich katechizmów przez uczniów. Dzieci, które wzięły książki, oddały je następnego dnia. W dniu 20 maja 1901 roku, czternaścioro uczniów odmówiło nauki niemieckiej pieśni religijnej, co spowodowało, że pruscy nauczyciele zarządzili wobec nich karę cielesną. Dziewczęta bito po rękach, a chłopców po pośladkach. Te brutalne kary miały na celu zastraszenie uczniów, jednak zamiast tego wywołały falę solidarności i oporu.

Strajk we Wrześni nie ograniczał się tylko do jednej szkoły. Wkrótce do protestu dołączyły inne szkoły, m.in. w pobliskim Miłosławiu, a także w innych miejscowościach zaboru pruskiego. W sumie w proteście uczestniczyło około 75 tysięcy dzieci w 800 szkołach.

W listopadzie 1901 roku przed sądem w Gnieźnie stanęło 25 osób, w tym rodzice dzieci oraz osoby wspierające protest. Sąd uznał protest za bunt i zakłócenie porządku publicznego. Oskarżeni zostali skazani na kary więzienia od dwóch miesięcy do dwóch i pół roku. Kary grzywny nałożono nawet na fotografa, który wykonał zdjęcia związane z protestem.

Wydarzenia we Wrześni miały szeroki rezonans w polskim społeczeństwie i spotkały się z międzynarodowym odzewem. W obronie dzieci z Wrześni stanęli znani pisarze i działacze, tacy jak Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka. Sienkiewicz w swoich listach otwartych potępił niemieckie władze za brutalność wobec polskich dzieci, a Konopnicka napisała słynny wiersz „Rota”, który stał się hymnem sprzeciwu wobec germanizacji.

Strajk dzieci we Wrześni stał się symbolem walki o polskość i oporu przeciwko przymusowej germanizacji. Mimo surowych represji, protest ten wzmocnił poczucie narodowej tożsamości i zjednoczył Polaków w walce o swoje prawa.

Religia w szkole: Interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich

prof. Marcin Więcek Rzecznik Praw Obywatelskich

Religa w szkole: Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek interweniuje

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że nowa organizacja lekcji religii będzie skutkować zmniejszeniem się liczby godzin, a co z tym związane, redukcją zatrudnienia katechetów. Zasadne jest zatem wyjaśnienie, czy przedprzystąpieniem do pracy nad rozporządzeniem Ministerstwo Edukacji Narodowej oszacowało, ilu katechetów może z tego powodu stracić pracę, oraz czy rozważane były jakiekolwiek okresy przejściowe albo mechanizmy pomocowe dla tej grupy nauczycieli. Zwracam przy tym uwagę na aspekt ochrony pracy, wynikający z postanowień art. 24 Konstytucji. Proponowane zmiany mają wejść w życie już od 1 września 2024 r., co stawia zarówno katechetów, jak i dyrektorów szkół w trudnym położeniu.

Religia w szkole: Barbara Nowacka zapowiada zmiejszenie liczby godzin

Dzieci z Wrześni stały się symbolem oporu nie tylko przeciwko germanizacji, ale także przeciwko wszelkim formom przymusu i ograniczania wolności religijnej.

 

Polska ma bogatą historię walki o swoją tożsamość narodową i religijną. W czasach zaborów, a także później, w okresie komunizmu, wiara katolicka była nie tylko kwestią religijną, ale również symbolicznym aktem oporu przeciwko uciskowi. Szkoły były jednym z głównych miejsc, gdzie toczyła się ta walka. Dzieci we Wrześni stały się symbolem oporu nie tylko przeciwko germanizacji, ale także przeciwko wszelkim formom przymusu i ograniczania wolności religijnej.

Dzisiaj, w wolnej Polsce, wydaje się nie do pomyślenia, aby podobne problemy mogły powrócić. Jednak zagrożenia, choć w innej formie, są nadal obecne. Likwidacja katechezy w szkołach jest jednym z nich. Argumenty przeciwników katechezy często dotyczą rozdziału państwa od Kościoła, neutralności światopoglądowej szkoły czy potrzeby modernizacji systemu edukacji. Jednakże, usunięcie katechezy może prowadzić do utraty ważnego elementu wychowania i kształtowania moralności młodzieży.

Współczesne pokolenie „płatków śniegu” potrzebuje moralnego kompasu może nawet bardziej niż poprzednie

 

Katecheza, obok przekazywania wiedzy religijnej, pełni rolę wychowawczą, ucząc wartości, które są fundamentem społeczeństwa. W świecie, gdzie coraz częściej obserwujemy kryzys wartości i moralności, rolą szkoły powinno być nie tylko kształcenie intelektualne, ale także duchowe. Katecheza pomaga młodym ludziom odnaleźć się w świecie, zrozumieć sens życia i budować relacje z innymi na bazie miłości, szacunku i empatii.

Cieszy fakt, że już ponad 2000 protestów zostało przesłanych do Ministerstwa Edukacji. To pokazuje, że społeczeństwo jest świadome zagrożeń i gotowe do działania. Jednakże, to dopiero początek. Potrzebna jest stała mobilizacja, aby pokazać, że kwestia katechezy w szkołach jest dla nas ważna. Każdy głos ma znaczenie, a presja społeczna może przynieść realne efekty.

Potrzeba nie 2 tysiące ale dwa miliony listów do MEN!

 

W obliczu tych wyzwań, nasza jedność i zdecydowana postawa są kluczowe. Wierzę, że polscy katolicy, pamiętając o dziedzictwie takich wydarzeń jak strajk dzieci we Wrześni, nie pozwolą na marginalizację katechezy i modlitwy w szkołach. Warto podjąć działania, by chronić wartości, które kształtują nasze społeczeństwo i przyszłe pokolenia.

Należy także zauważyć, że religia i duchowość są integralną częścią tożsamości wielu ludzi. Usunięcie katechezy ze szkół to nie tylko kwestia programowa, ale także symboliczne wymazanie ważnego elementu naszej kultury i tradycji. W społeczeństwie wielokulturowym i wieloreligijnym, które szanuje różnorodność, powinno być miejsce na nauczanie religii w szkołach jako jednego z wielu elementów wychowania.

Presja społeczna i aktywność obywatelska są kluczowe w obronie katechezy w polskich szkołach. Zwycięski strajk dzieci we Wrześni powinien inspiracją i przypomnieniem, że warto walczyć o wartości, które są dla nas ważne. W obliczu dzisiejszych wyzwań, musimy być zjednoczeni i zdecydowani w naszych działaniach, aby przyszłe pokolenia mogły cieszyć się pełnią wolności religijnej i duchowej w szkołach. Tak jak przed laty postawa dzieci z Wrześni poruszyła świat, tak i dzisiaj Polscy katolicy mogą wysłać światu jasny komunikat: nie zgadzam się na ograniczanie mojej wolności!

 

Nasz podcast: Rozmowy w Akcji

wAkcji24.pl | Opinie | Andrzej Wierny, KEP | 20.06.2024

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: 10 cytatów z wypowiedzi Biskupa Świdnickiego, które trzeba zapamiętać

Biskup Świdnicki Marek Mendyk, w swoich licznych wypowiedziach, dotyka fundamentalnych kwestii wiary, moralności i tożsamości chrześcijańskiej. Jego słowa są głosem pasterza, który wskazuje na niezmienne wartości i wyzwania, przed którymi staje współczesny człowiek. W...

Ks. Jakub Klimontowski: Nie daj się zwieść pozorom! Ważne są czyny i owoce, nie pierwsze wrażenie [TYLKO U NAS]

Ks. Jakub Klimontowski, Redaktor Naczelny Miesięcznika Katolickiego "w-Akcji": Czy rzeczywiście pierwsze wrażenie jest najważniejsze? Psychologia potwierdza, że w kilka sekund potrafimy wyrobić sobie opinię o drugim człowieku. Czy jednak zawsze nasza ocena jest...

Bp Antoni Długosz: Państwo polskie jest silne wobec słabych i słabe wobec silnych [TYLKO U NAS CAŁA WYPOWIEDŹ BISKUPA]

Biskup Antoni Długosz: W jakim stanie jest państwo polskie? Odważne słowa hierarchy!

Ks. Grzegorz Wołoch: Biblia przestrzega przed nadużyciami w systemach podatkowych

Ks. Grzegorz Wołoch: Biblia nie stroni od tematów finansowych. Pieniądze i podatki są nieodłącznym elementem życia każdego człowieka oraz społeczeństwa. Ich rola wykracza daleko poza sferę ekonomiczną, dotykając także aspektów moralnych, etycznych i duchowych. Pismo...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Za pomocą rezolucji i dyrektyw unijni ideologowie nakazują nam wierzyć w wiele absurdów

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Coraz bardziej jesteśmy świadkami niechęci, wręcz postępującej agresji wobec Kościoła katolickiego. Właściwie to od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku tworzy się w Polsce atmosferę nieprzychylności wobec Kościoła. W ostatnim...

Ks. Jakub Klimontowski: Nawrócenie jest możliwe zawsze?

Nawrócenie? Kiedy jest możliwe i dlaczego jest możliwe w każdym czasie – tłumaczy ks. Jakub Klimontowski.

Biskup T. J. Paprocki: Transpłciowość kontra Boży zamysł – gdzie leży prawda?

Biskup Diecezji Springfield w Ilnois (USA) Thomas J. Paprocki omawia problem transpłciowości i dysforii płciowej. Biskup T. J. Paprocki wyjaśnia czym się różnią te dwa zjawiska? Jak powinni postępować katolicy wobec osób z dysforią płciową?Moi drodzy bracia i siostry...

Wiceprezydent USA JD Vance: Życie nienarodzone zasługuje na ochronę [TYLKO U NAS CAŁE PRZEMÓWIENIE]

Publikujemy całe przemówienie wiceprezydenta USA JD Vance'a  podczas 52. dorocznym Narodowego Marszu dla Życia, który odbył się w Waszyngtonie 24 stycznia 2025 r.Dzień dobry, uczestnicy marszu. Dziękuję za zaproszenie. To zaszczyt móc dzisiaj tutaj z wami stanąć w...

Itxu Diaz: Europa odwołuje Boże Narodzenie [OPINIE]

Boże Narodzenie od wieków było symbolem pokoju, dobroci i wspólnoty, w którym rodziny łączyły się przy stole, a nawet skłóceni znajdowali okazję do pojednania. Jednak, jak zauważa hiszpański publicysta Itxu Díaz w swoim artykule opublikowanym w The Federalist, Europa...

Camilla Cavendish: Sekularyści muszą pamiętać, że religia rośnie [OPINIA]

Religa rośnie – ostrzega znana felietonistka „Financial Times” Camilla Cavendish. Dlaczego nie powinniśmy się martwić?

Ks. Grzegorz Wołoch: Chrzest święty dzieci – wielki dar i jeszcze większa odpowiedzialność rodziców

Ks. Grzegorz Wołoch: Chrzest jest nie tylko darem, który otwiera drzwi do życia w łasce Bożej, ale także zobowiązaniem dla rodziców i chrzestnych. To oni, prosząc o chrzest dla dziecka, biorą na siebie odpowiedzialność za jego duchowe wychowanie i prowadzenie w wierze...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Panie, wlej w nas nadzieję byśmy mogli ją zanieść światu!

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: W świętą Noc Bożego Narodzenia „drzwi święte” Bożego Serca otworzyły się dla nas, otworzyły się wrota nadziei dla każdego człowieka. Pamiętajmy, że źródłem nadziei zawsze jest Bóg. W świętą Noc Bożego Narodzenia „drzwi święte” Bożego...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Radością Boga jest wejść w środek nędzy człowieka

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: „Jeżeli tak uroczyście obchodzimy narodzenie Jezusa, czynimy to tylko dlatego, aby dać świadectwo, że każdy człowiek jest kimś jedynym i niepowtarzalnym” (św. Jan Paweł II). Do tego stopnia, by zachwycić się Bogiem, który schodzi z tronu...

Abp Adran Galbas: Kościół powinien angażować się w politykę z wielką pasją [CAŁA HOMILIA TYLKO U NAS]

Metropolita Warszawski, Abp Adrian Galbas: Mówiłem podczas mojego ingresu, że wpychanie chrześcijańskiego orędzia jedynie w domowe pielesze i kościelne kruchty jest nieporozumieniem. Nie tylko mamy prawo przekazywać je światu, ale jest to naszym obowiązkiem. Nie,...

Ryszard Stochła: W obronie lekcji religii [w-Akcji: OPINIE]

Ryszard Stochła "W obronie lekcji religii" w-Akcji: Edukacja w roku szkolnym 2024/2025 trwa w najlepsze. Zatroskani rodzice narzekają, że pociechy nie mają prac domowych i siedzą wpatrzeni w komputery i smartfony. Uczniowie narzekają, że coraz liczniejsze grono...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Trudne czasy już są [TYLKO U NAS]

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Trudne czasy nadchodzą. One już są. Wobec infantylizacji polityki, zidiocenia edukacji, a obok tego jeszcze ogłupiający świat cyfrowy – oto rzeczywistość, wobec której musimy się na nowo odnaleźć.

Ks. Jakub Klimontowski: Co się stało z Adwentem?

Ks. Jakub Klimontowski: Współczesność, z jej tempem życia, konsumpcjonizmem i komercjalizacją, coraz częściej odbiera Adwentowi jego głębię i duchowy charakter.

Ks. Jakub Klimontowski: Odpowiedzialność za Kościół [TYLKO U NAS]

Galeria... Kino... Stadion... Szkoła... Różne znamy budynki użyteczności publicznej, ale rzadko spotykamy się na świętowaniu ich powstania! Ostatnia niedziela października jest w Kościele poświęcona tajemnicy wdzięczności za świątynię.  Czymże jest świątynia, że...

Ks. Zbigniew Kucharski: Ksiądz – menedżer? [TYLKO U NAS]

Ks. Zbigniew Kucharski: Wszyscy jesteśmy świadkami dynamicznej dyskusji na temat Kościoła toczącej się na różnych poziomach komunikacji i przestrzeniach społecznych. Dotyczy to także naszego kraju. Ta dyskusja jest po prostu o nas katolikach, którzy tworzymy ten...

Ks. Wojciech Drab: Jesteśmy do tego stopnia zapatrzeni w nasze wizje, że kompletnie nie dostrzegamy, że mogą istnieć inne rozwiązania

Ks. Wojciech Drab: Dochodzimy także czasem do mniemania, że skoro Bóg nie realizuje tego, co według nas jest dobre, to w końcu sami musimy wziąć sprawy w swoje ręce i wywalczyć „dobro” tak, jak je rozumiemy. Koronnym przykładem takiego myślenia jest wielki błąd tzw....