Dzieci z Wrześni walczyły o religię w szkole. Czy dzisiaj mamy tyle samo odwagi?

W maju 1901 r. rozpoczął się strajk dzieci we Wrześni. Pruskie władze szkolne usiłowały zmusić młodych Polaków do modlitwy w języku niemieckim. Religia miała się stać narzędziem germanizacji młodego pokolenia. Już wtedy zaborca doskonale zdawał sobie sprawę z tego, jak ważnym przedmiotem szkolnym jest katecheza, jak mocno wpływa na umysły i duszę uczniów.

Religia w szkole: Minister Barbara Nowacka redukuje godziny lekcyjne

 

Minister Barbara Nowacka poinformowała, że prace nad redukcją godzin religii w szkołach już się rozpoczęły. „Rozpoczęliśmy prace w ministerstwie nad redukcją godzin religii do jednej godziny tygodniowo. Tak jak się zobowiązałam, tak te prace ruszą,” powiedziała w TVN24. Decyzja ta była konsultowana z różnymi środowiskami, w tym z Polskim Stronnictwem Ludowym (PSL), które prosiło o odroczenie działań do spokojniejszego momentu. „Były prośby, żebyśmy poczekali z działaniami na spokojniejszy moment. Teraz ten spokojniejszy moment nastał,” dodała Nowacka – więcej na ten temat.

Kościół wyraża sprzeciw

 

Stwierdzenia minister Barbary Nowackiej są bulwersujące ponieważ de facto ignoruje ona stanowiska Kościoła Katolickiego w Polsce. Konferencja Episkopatu Polski wypowiedziała się już stanowczo przeciwko ograniczaniu lekcji religii w szkole – przeczytaj więcej.  Swoje zastrzeżenia konstytucyjne i prawne zgłosił również Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek – przeczytaj więcej. Głos zabrał także Przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP – bp Wojciech Osiał (czytaj dalej).

 

Czy Nowacka realizuje współczesny Kulturkampf? 

Dzisiaj nie ma zagrożenia, że w szkole młodzi Polacy będą musieli modlić się w języku zaborcy. Sytuacja być może jest nawet dużo poważniejsza: istnieje obawa, że w szkole niedługo nikt już nie będzie mógł się modlić. Strajk dzieci we Wrześni pokazał, że katechezy nie da się wykorzystać do celów politycznych. W tej sytuacji wielu chce się pozbyć katechezy ze szkoły. Zapowiadane zmiany to pierwszy krok w tym kierunku, a brak sprzeciwu ze strony polskich katolików będzie stanowić zachętę, by proces ten przyspieszyć.

Religia w SZKOLE - Dzieci z Wrześni

Komisja Wychowania Katolickiego KEP o religii w szkole w Polsce

Konferencja Episkopatu Polski: Religia w szkole jest obecna w 23 krajach Europy

Wyrażamy sprzeciw wobec ostatnich decyzji Ministerstwa Edukacji Narodowej odnoszących się do organizacji lekcji religii w szkole.  Apelujemy o uwzględnienie woli rodziców, którzy w zdecydowanej większości posyłają swoje dzieci i młodzież na lekcje religii. W skali całego naszego kraju jest to prawie osiemdziesiąt procent rodziców. Oni mają prawo do lekcji religii na terenie szkoły publicznej, gdyż wynika to z podstawowych praw i wolności człowieka, zagwarantowanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Konkordacie między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską.

Przypominamy, że wszelkie zmiany odnośnie do organizacji lekcji religii w szkole publicznej winny dokonywać się zawsze zgodnie z obowiązującym prawem i w porozumieniu z Kościołami oraz związkami wyznaniowymi. W rozmowach podejmowanych z Ministerstwem Edukacji Narodowej konieczne jest wypracowanie wspólnego porozumienia wymaganego przez prawo. Porozumienie zakłada zawsze zgodę na wspólnie wypracowane stanowisko.

Religia w szkole: Co się stało we Wrześni w 1901 roku?

Dzieci z Wrześni: Polski bunt przeciwko zniewoleniu duchowemu

 

Strajk dzieci z Wrześni, który rozpoczął się 20 maja 1901 roku, był jednym z najbardziej symbolicznych aktów oporu przeciwko germanizacji polskich dzieci przez pruskie władze. Przyczyną protestu było wprowadzenie przez regencję poznańską nakazu nauczania religii w języku niemieckim w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni. Zajęcia religijne miały być prowadzone po niemiecku, co spotkało się ze zdecydowanym sprzeciwem zarówno uczniów, jak i ich rodziców.

Protest rozpoczął się od odmowy przyjęcia niemieckich katechizmów przez uczniów. Dzieci, które wzięły książki, oddały je następnego dnia. W dniu 20 maja 1901 roku, czternaścioro uczniów odmówiło nauki niemieckiej pieśni religijnej, co spowodowało, że pruscy nauczyciele zarządzili wobec nich karę cielesną. Dziewczęta bito po rękach, a chłopców po pośladkach. Te brutalne kary miały na celu zastraszenie uczniów, jednak zamiast tego wywołały falę solidarności i oporu.

Strajk we Wrześni nie ograniczał się tylko do jednej szkoły. Wkrótce do protestu dołączyły inne szkoły, m.in. w pobliskim Miłosławiu, a także w innych miejscowościach zaboru pruskiego. W sumie w proteście uczestniczyło około 75 tysięcy dzieci w 800 szkołach.

W listopadzie 1901 roku przed sądem w Gnieźnie stanęło 25 osób, w tym rodzice dzieci oraz osoby wspierające protest. Sąd uznał protest za bunt i zakłócenie porządku publicznego. Oskarżeni zostali skazani na kary więzienia od dwóch miesięcy do dwóch i pół roku. Kary grzywny nałożono nawet na fotografa, który wykonał zdjęcia związane z protestem.

Wydarzenia we Wrześni miały szeroki rezonans w polskim społeczeństwie i spotkały się z międzynarodowym odzewem. W obronie dzieci z Wrześni stanęli znani pisarze i działacze, tacy jak Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka. Sienkiewicz w swoich listach otwartych potępił niemieckie władze za brutalność wobec polskich dzieci, a Konopnicka napisała słynny wiersz „Rota”, który stał się hymnem sprzeciwu wobec germanizacji.

Strajk dzieci we Wrześni stał się symbolem walki o polskość i oporu przeciwko przymusowej germanizacji. Mimo surowych represji, protest ten wzmocnił poczucie narodowej tożsamości i zjednoczył Polaków w walce o swoje prawa.

Religia w szkole: Interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich

prof. Marcin Więcek Rzecznik Praw Obywatelskich

Religa w szkole: Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek interweniuje

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że nowa organizacja lekcji religii będzie skutkować zmniejszeniem się liczby godzin, a co z tym związane, redukcją zatrudnienia katechetów. Zasadne jest zatem wyjaśnienie, czy przedprzystąpieniem do pracy nad rozporządzeniem Ministerstwo Edukacji Narodowej oszacowało, ilu katechetów może z tego powodu stracić pracę, oraz czy rozważane były jakiekolwiek okresy przejściowe albo mechanizmy pomocowe dla tej grupy nauczycieli. Zwracam przy tym uwagę na aspekt ochrony pracy, wynikający z postanowień art. 24 Konstytucji. Proponowane zmiany mają wejść w życie już od 1 września 2024 r., co stawia zarówno katechetów, jak i dyrektorów szkół w trudnym położeniu.

Religia w szkole: Barbara Nowacka zapowiada zmiejszenie liczby godzin

Dzieci z Wrześni stały się symbolem oporu nie tylko przeciwko germanizacji, ale także przeciwko wszelkim formom przymusu i ograniczania wolności religijnej.

 

Polska ma bogatą historię walki o swoją tożsamość narodową i religijną. W czasach zaborów, a także później, w okresie komunizmu, wiara katolicka była nie tylko kwestią religijną, ale również symbolicznym aktem oporu przeciwko uciskowi. Szkoły były jednym z głównych miejsc, gdzie toczyła się ta walka. Dzieci we Wrześni stały się symbolem oporu nie tylko przeciwko germanizacji, ale także przeciwko wszelkim formom przymusu i ograniczania wolności religijnej.

Dzisiaj, w wolnej Polsce, wydaje się nie do pomyślenia, aby podobne problemy mogły powrócić. Jednak zagrożenia, choć w innej formie, są nadal obecne. Likwidacja katechezy w szkołach jest jednym z nich. Argumenty przeciwników katechezy często dotyczą rozdziału państwa od Kościoła, neutralności światopoglądowej szkoły czy potrzeby modernizacji systemu edukacji. Jednakże, usunięcie katechezy może prowadzić do utraty ważnego elementu wychowania i kształtowania moralności młodzieży.

Współczesne pokolenie „płatków śniegu” potrzebuje moralnego kompasu może nawet bardziej niż poprzednie

 

Katecheza, obok przekazywania wiedzy religijnej, pełni rolę wychowawczą, ucząc wartości, które są fundamentem społeczeństwa. W świecie, gdzie coraz częściej obserwujemy kryzys wartości i moralności, rolą szkoły powinno być nie tylko kształcenie intelektualne, ale także duchowe. Katecheza pomaga młodym ludziom odnaleźć się w świecie, zrozumieć sens życia i budować relacje z innymi na bazie miłości, szacunku i empatii.

Cieszy fakt, że już ponad 2000 protestów zostało przesłanych do Ministerstwa Edukacji. To pokazuje, że społeczeństwo jest świadome zagrożeń i gotowe do działania. Jednakże, to dopiero początek. Potrzebna jest stała mobilizacja, aby pokazać, że kwestia katechezy w szkołach jest dla nas ważna. Każdy głos ma znaczenie, a presja społeczna może przynieść realne efekty.

Potrzeba nie 2 tysiące ale dwa miliony listów do MEN!

 

W obliczu tych wyzwań, nasza jedność i zdecydowana postawa są kluczowe. Wierzę, że polscy katolicy, pamiętając o dziedzictwie takich wydarzeń jak strajk dzieci we Wrześni, nie pozwolą na marginalizację katechezy i modlitwy w szkołach. Warto podjąć działania, by chronić wartości, które kształtują nasze społeczeństwo i przyszłe pokolenia.

Należy także zauważyć, że religia i duchowość są integralną częścią tożsamości wielu ludzi. Usunięcie katechezy ze szkół to nie tylko kwestia programowa, ale także symboliczne wymazanie ważnego elementu naszej kultury i tradycji. W społeczeństwie wielokulturowym i wieloreligijnym, które szanuje różnorodność, powinno być miejsce na nauczanie religii w szkołach jako jednego z wielu elementów wychowania.

Presja społeczna i aktywność obywatelska są kluczowe w obronie katechezy w polskich szkołach. Zwycięski strajk dzieci we Wrześni powinien inspiracją i przypomnieniem, że warto walczyć o wartości, które są dla nas ważne. W obliczu dzisiejszych wyzwań, musimy być zjednoczeni i zdecydowani w naszych działaniach, aby przyszłe pokolenia mogły cieszyć się pełnią wolności religijnej i duchowej w szkołach. Tak jak przed laty postawa dzieci z Wrześni poruszyła świat, tak i dzisiaj Polscy katolicy mogą wysłać światu jasny komunikat: nie zgadzam się na ograniczanie mojej wolności!

 

Nasz podcast: Rozmowy w Akcji

wAkcji24.pl | Opinie | Andrzej Wierny, KEP | 20.06.2024

Ks. Zbigniew Chromy: Czysto indywidualne chrześcijaństwo nie istnieje

Wielu obserwatorów życia kościelnego mówi dziś o wielkim kryzysie, jaki dotknął Oblubienicę Chrystusa. Skandale, których uczestnikami są duchowni różnych stopni, odpływ wiernych, rozmycie doktrynalne i moralne – wszystko to zdaje się potwierdzać ten czarny scenariusz....

Bp Ignacy Dec: Małżeństwo jest pomysłem samego Boga

Biskup Ignacy Dęć: Małżeństwo jest pomysłem samego Boga. W mediach liberalnych i w dyskusjach w gremiach lewicowych są usiłowania i trwa wielka presja, by zmienić tradycyjny, biblijno-eklezjalny model małżeństwa, jako sakramentalnego związku jednego mężczyzny i jednej kobiety.

Bp Adam Bałabuch: Kościół nie jest zamknięty na nikogo!

Biskup Adam Bałabuch: Kościół nie jest zamknięty na nikogo (…) Kościół jest powszechny, czyli katolicki. Oznacza to tyle, że jest on posłany do wszystkich ludzi każdej epoki.

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Gdy rozum śpi budzą się upiory!

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Spoglądam na polską inteligencję i widzę, jak przez pokolenia bankrutuje. Jak łatwo daje się zwodzić współczesnym ideologiom. Jednak czy jest to coś nowego?

Kościół a polityka. Czy Polska bez Kościoła będzie silniejsza? [TYLKO U NAS]

Kościół a polityka. Jak Kościół ma się nie „nie wtrącać do polityki” kiedy politycy tworzą antychrześcijańskie prawo?

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Zachowuje tylko ten kto pomnaża [TYLKO U NAS]

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Zachowuje tylko ten kto pomnaża! Bardzo ważny artykuł dotyczący finansów Kościoła katolickiego i mitów wokół nich!

Ks. Marcin Czchowski: 4 paradoksy związane z obchodzeniem Wszystkich Świętych

Ks. Marcin Czchowski o paradoksach Wszystkich Świętych: Święty Augustyn powiedział: „Przy końcu życia będziemy rozliczani jedynie z miłości”. To będzie jedyne kryterium wstępu do Królestwa Niebieskiego i fundamentalny warunek uczestnictwa w życiu wiecznym. Nikt nie...

Abp. Marek Jędraszewski: Państwo, które legalizuje związki partnerskie, uchybia obowiązkowi ochrony małżeństwa jako dobra wspólnego [TYLKO U NAS]

Dlaczego związki partnerskie to złe rozwiązanie według Kościoła katolickiego? Wyjaśnia abp. Marek Jędraszewski.

Bp Adam Bałabuch: Każda miłość, jeżeli jest prawdziwa, stawia człowieka na drodze do Boga

Biskup Adam Bałabuch wyjaśnia czym jest prawdziwa miłość. Warto przeczytać!

Bp Ignacy Dec: Uczynki miłosierne względem duszy – Wątpiącym dobrze radzić

Zacznijmy od próby zdefiniowania wątpienia. Najogólniej można powiedzieć, że wątpienie jest brakiem pewności u kogoś, kto się zastanawia, czy jakiś fakt rzeczywiście  zaistniał, czy nadal istnieje, czy jakieś  zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe, czy ktoś mnie nadal...

213 dni w areszcie. Przypomnienie o misji Kościoła w świecie pełnym prób [KOMENTARZ]

Aż 213 dni w areszcie spędził ks. Michał Olszewski i urzędniczki Ministerstwa Sprawiedliwości. Dzisiaj jest nadzieja, że wyjdą na wolność. Co to oznacza dla katolików i ich Kościoła?

Bł. ks. Jerzy Popiełuszko: Władza bała się jego słów [KOMENTARZ REDAKCJI]

W czasach, gdy obserwujemy niepokojące sygnały ograniczania swobód religijnych w Polsce, postać bł. ks. Jerzego Popiełuszki nabiera nowego, niezwykle aktualnego znaczenia. Błogosławiony ks. Jerzy, męczennik za wiarę i wolność, pozostaje symbolem oporu przeciwko...

Donald Trump: Ksiądz Jerzy Popiełuszko był uosobieniem niezłomnej siły prawdy, dobra i piękna

Donald Trump, były prezydent USA i kandydat na to stanowisko napisał list upamiętniający bł. ks. Jerzego Popiełuszko i przypominający o jego roli w walce z komunizmem.

Bp Adam Bałabuch: Życie na wzór Maryi drogą do nieba

Bp Adam Bałabuch: Tajemnica Wniebowzięcia NMP rzuca światło także na nasze losy. Maryja z duszą i ciałem została wzięta do nieba. Ta prawda naszej wiary mocno akcentuje także niezwykłą godność naszego ciała. Jest ono dziełem Boga, a wszystko, co Bóg stworzył, „było...

Ks. Jakub Klimontowski: Jaka jest moja wiara?

  W 24 niedzielę w ciągu roku, usłyszeliśmy słowa św. Jakuba, które kieruje do każdego z nas i pyta o naszą wiarę. Wsłuchujemy się w pytania, które stawia Chrystus i odpowiadamy zgodnie z tym, co kryje się w naszych sercach. „Przyjąć za prawdę to, co Bóg objawił,...

Bp Thomas J. Paprocki: Dziś marihuana jest promowana a palenie papierosów potępianie

Bp Thomas J. Paprocki: Marihuana jest dzisiaj elementem kultury głównego nurtu, a jednocześnie palenie papierosów jest potępiane.

Czy chcemy obchodzić Boże Narodzenie w październiku?

Boże Narodzenie w październiku! Wenezuela już zmieniła termin świąt. Kiedy zmiany w Polsce?

Bp Ignacy Dec: Różaniec naszą drogą do moralnej naprawy świata

Biskup Senior Ignacy Dec: Niech Różaniec będzie przyjacielem naszego życia. Z Różańcem w ręku idźmy dalej w w przyszłość. Z Różańcem w ręku stawajmy się lepszymi ludźmi, lepszymi ojcami, matkami, dziatkami.

ks. Jakub Klimontowski: Trudniej jest podążać za Jezusem, kiedy ciągle jest się atakowanym i obśmiewanym

W przypadku rozmnożenia chleba nad Jeziorem Galilejskim jest trochę inaczej. Uczniowie byli nie tylko zewnętrznymi obserwatorami kolejnego cudu, ale zostali zaproszeni, wciągnięci przez Jezusa do wewnątrz tych wszystkich wydarzeń. Jezus zagaił Filipa, któremu zadaje...

Kardynał Kazimierz Nycz: Jeżeli jedna strona jest głucha, to ta druga, choćby nie wiem jak głośno mówiła, głucha nie usłyszy

Kardynał Kazimierz Nycz: W każdym normalnym kraju, jeśli szanuje się konstytucyjne instytucje, byłoby tak, że po takim orzeczeniu byłoby „Roma locuta causa finita”, czyli sprawa by przestała istnieć. Jak będzie u nas, tego nie wiemy, dlatego że respektowanie i Sądu Najwyższego i Trybunału jest takie, jakie jest.