Dzieci z Wrześni walczyły o religię w szkole. Czy dzisiaj mamy tyle samo odwagi?

W maju 1901 r. rozpoczął się strajk dzieci we Wrześni. Pruskie władze szkolne usiłowały zmusić młodych Polaków do modlitwy w języku niemieckim. Religia miała się stać narzędziem germanizacji młodego pokolenia. Już wtedy zaborca doskonale zdawał sobie sprawę z tego, jak ważnym przedmiotem szkolnym jest katecheza, jak mocno wpływa na umysły i duszę uczniów.

Religia w szkole: Minister Barbara Nowacka redukuje godziny lekcyjne

 

Minister Barbara Nowacka poinformowała, że prace nad redukcją godzin religii w szkołach już się rozpoczęły. „Rozpoczęliśmy prace w ministerstwie nad redukcją godzin religii do jednej godziny tygodniowo. Tak jak się zobowiązałam, tak te prace ruszą,” powiedziała w TVN24. Decyzja ta była konsultowana z różnymi środowiskami, w tym z Polskim Stronnictwem Ludowym (PSL), które prosiło o odroczenie działań do spokojniejszego momentu. „Były prośby, żebyśmy poczekali z działaniami na spokojniejszy moment. Teraz ten spokojniejszy moment nastał,” dodała Nowacka – więcej na ten temat.

Kościół wyraża sprzeciw

 

Stwierdzenia minister Barbary Nowackiej są bulwersujące ponieważ de facto ignoruje ona stanowiska Kościoła Katolickiego w Polsce. Konferencja Episkopatu Polski wypowiedziała się już stanowczo przeciwko ograniczaniu lekcji religii w szkole – przeczytaj więcej.  Swoje zastrzeżenia konstytucyjne i prawne zgłosił również Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek – przeczytaj więcej. Głos zabrał także Przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego KEP – bp Wojciech Osiał (czytaj dalej).

 

Czy Nowacka realizuje współczesny Kulturkampf? 

Dzisiaj nie ma zagrożenia, że w szkole młodzi Polacy będą musieli modlić się w języku zaborcy. Sytuacja być może jest nawet dużo poważniejsza: istnieje obawa, że w szkole niedługo nikt już nie będzie mógł się modlić. Strajk dzieci we Wrześni pokazał, że katechezy nie da się wykorzystać do celów politycznych. W tej sytuacji wielu chce się pozbyć katechezy ze szkoły. Zapowiadane zmiany to pierwszy krok w tym kierunku, a brak sprzeciwu ze strony polskich katolików będzie stanowić zachętę, by proces ten przyspieszyć.

Religia w SZKOLE - Dzieci z Wrześni

Komisja Wychowania Katolickiego KEP o religii w szkole w Polsce

Konferencja Episkopatu Polski: Religia w szkole jest obecna w 23 krajach Europy

Wyrażamy sprzeciw wobec ostatnich decyzji Ministerstwa Edukacji Narodowej odnoszących się do organizacji lekcji religii w szkole.  Apelujemy o uwzględnienie woli rodziców, którzy w zdecydowanej większości posyłają swoje dzieci i młodzież na lekcje religii. W skali całego naszego kraju jest to prawie osiemdziesiąt procent rodziców. Oni mają prawo do lekcji religii na terenie szkoły publicznej, gdyż wynika to z podstawowych praw i wolności człowieka, zagwarantowanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Konkordacie między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską.

Przypominamy, że wszelkie zmiany odnośnie do organizacji lekcji religii w szkole publicznej winny dokonywać się zawsze zgodnie z obowiązującym prawem i w porozumieniu z Kościołami oraz związkami wyznaniowymi. W rozmowach podejmowanych z Ministerstwem Edukacji Narodowej konieczne jest wypracowanie wspólnego porozumienia wymaganego przez prawo. Porozumienie zakłada zawsze zgodę na wspólnie wypracowane stanowisko.

Religia w szkole: Co się stało we Wrześni w 1901 roku?

Dzieci z Wrześni: Polski bunt przeciwko zniewoleniu duchowemu

 

Strajk dzieci z Wrześni, który rozpoczął się 20 maja 1901 roku, był jednym z najbardziej symbolicznych aktów oporu przeciwko germanizacji polskich dzieci przez pruskie władze. Przyczyną protestu było wprowadzenie przez regencję poznańską nakazu nauczania religii w języku niemieckim w Katolickiej Szkole Ludowej we Wrześni. Zajęcia religijne miały być prowadzone po niemiecku, co spotkało się ze zdecydowanym sprzeciwem zarówno uczniów, jak i ich rodziców.

Protest rozpoczął się od odmowy przyjęcia niemieckich katechizmów przez uczniów. Dzieci, które wzięły książki, oddały je następnego dnia. W dniu 20 maja 1901 roku, czternaścioro uczniów odmówiło nauki niemieckiej pieśni religijnej, co spowodowało, że pruscy nauczyciele zarządzili wobec nich karę cielesną. Dziewczęta bito po rękach, a chłopców po pośladkach. Te brutalne kary miały na celu zastraszenie uczniów, jednak zamiast tego wywołały falę solidarności i oporu.

Strajk we Wrześni nie ograniczał się tylko do jednej szkoły. Wkrótce do protestu dołączyły inne szkoły, m.in. w pobliskim Miłosławiu, a także w innych miejscowościach zaboru pruskiego. W sumie w proteście uczestniczyło około 75 tysięcy dzieci w 800 szkołach.

W listopadzie 1901 roku przed sądem w Gnieźnie stanęło 25 osób, w tym rodzice dzieci oraz osoby wspierające protest. Sąd uznał protest za bunt i zakłócenie porządku publicznego. Oskarżeni zostali skazani na kary więzienia od dwóch miesięcy do dwóch i pół roku. Kary grzywny nałożono nawet na fotografa, który wykonał zdjęcia związane z protestem.

Wydarzenia we Wrześni miały szeroki rezonans w polskim społeczeństwie i spotkały się z międzynarodowym odzewem. W obronie dzieci z Wrześni stanęli znani pisarze i działacze, tacy jak Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka. Sienkiewicz w swoich listach otwartych potępił niemieckie władze za brutalność wobec polskich dzieci, a Konopnicka napisała słynny wiersz „Rota”, który stał się hymnem sprzeciwu wobec germanizacji.

Strajk dzieci we Wrześni stał się symbolem walki o polskość i oporu przeciwko przymusowej germanizacji. Mimo surowych represji, protest ten wzmocnił poczucie narodowej tożsamości i zjednoczył Polaków w walce o swoje prawa.

Religia w szkole: Interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich

prof. Marcin Więcek Rzecznik Praw Obywatelskich

Religa w szkole: Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek interweniuje

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że nowa organizacja lekcji religii będzie skutkować zmniejszeniem się liczby godzin, a co z tym związane, redukcją zatrudnienia katechetów. Zasadne jest zatem wyjaśnienie, czy przedprzystąpieniem do pracy nad rozporządzeniem Ministerstwo Edukacji Narodowej oszacowało, ilu katechetów może z tego powodu stracić pracę, oraz czy rozważane były jakiekolwiek okresy przejściowe albo mechanizmy pomocowe dla tej grupy nauczycieli. Zwracam przy tym uwagę na aspekt ochrony pracy, wynikający z postanowień art. 24 Konstytucji. Proponowane zmiany mają wejść w życie już od 1 września 2024 r., co stawia zarówno katechetów, jak i dyrektorów szkół w trudnym położeniu.

Religia w szkole: Barbara Nowacka zapowiada zmiejszenie liczby godzin

Dzieci z Wrześni stały się symbolem oporu nie tylko przeciwko germanizacji, ale także przeciwko wszelkim formom przymusu i ograniczania wolności religijnej.

 

Polska ma bogatą historię walki o swoją tożsamość narodową i religijną. W czasach zaborów, a także później, w okresie komunizmu, wiara katolicka była nie tylko kwestią religijną, ale również symbolicznym aktem oporu przeciwko uciskowi. Szkoły były jednym z głównych miejsc, gdzie toczyła się ta walka. Dzieci we Wrześni stały się symbolem oporu nie tylko przeciwko germanizacji, ale także przeciwko wszelkim formom przymusu i ograniczania wolności religijnej.

Dzisiaj, w wolnej Polsce, wydaje się nie do pomyślenia, aby podobne problemy mogły powrócić. Jednak zagrożenia, choć w innej formie, są nadal obecne. Likwidacja katechezy w szkołach jest jednym z nich. Argumenty przeciwników katechezy często dotyczą rozdziału państwa od Kościoła, neutralności światopoglądowej szkoły czy potrzeby modernizacji systemu edukacji. Jednakże, usunięcie katechezy może prowadzić do utraty ważnego elementu wychowania i kształtowania moralności młodzieży.

Współczesne pokolenie „płatków śniegu” potrzebuje moralnego kompasu może nawet bardziej niż poprzednie

 

Katecheza, obok przekazywania wiedzy religijnej, pełni rolę wychowawczą, ucząc wartości, które są fundamentem społeczeństwa. W świecie, gdzie coraz częściej obserwujemy kryzys wartości i moralności, rolą szkoły powinno być nie tylko kształcenie intelektualne, ale także duchowe. Katecheza pomaga młodym ludziom odnaleźć się w świecie, zrozumieć sens życia i budować relacje z innymi na bazie miłości, szacunku i empatii.

Cieszy fakt, że już ponad 2000 protestów zostało przesłanych do Ministerstwa Edukacji. To pokazuje, że społeczeństwo jest świadome zagrożeń i gotowe do działania. Jednakże, to dopiero początek. Potrzebna jest stała mobilizacja, aby pokazać, że kwestia katechezy w szkołach jest dla nas ważna. Każdy głos ma znaczenie, a presja społeczna może przynieść realne efekty.

Potrzeba nie 2 tysiące ale dwa miliony listów do MEN!

 

W obliczu tych wyzwań, nasza jedność i zdecydowana postawa są kluczowe. Wierzę, że polscy katolicy, pamiętając o dziedzictwie takich wydarzeń jak strajk dzieci we Wrześni, nie pozwolą na marginalizację katechezy i modlitwy w szkołach. Warto podjąć działania, by chronić wartości, które kształtują nasze społeczeństwo i przyszłe pokolenia.

Należy także zauważyć, że religia i duchowość są integralną częścią tożsamości wielu ludzi. Usunięcie katechezy ze szkół to nie tylko kwestia programowa, ale także symboliczne wymazanie ważnego elementu naszej kultury i tradycji. W społeczeństwie wielokulturowym i wieloreligijnym, które szanuje różnorodność, powinno być miejsce na nauczanie religii w szkołach jako jednego z wielu elementów wychowania.

Presja społeczna i aktywność obywatelska są kluczowe w obronie katechezy w polskich szkołach. Zwycięski strajk dzieci we Wrześni powinien inspiracją i przypomnieniem, że warto walczyć o wartości, które są dla nas ważne. W obliczu dzisiejszych wyzwań, musimy być zjednoczeni i zdecydowani w naszych działaniach, aby przyszłe pokolenia mogły cieszyć się pełnią wolności religijnej i duchowej w szkołach. Tak jak przed laty postawa dzieci z Wrześni poruszyła świat, tak i dzisiaj Polscy katolicy mogą wysłać światu jasny komunikat: nie zgadzam się na ograniczanie mojej wolności!

 

Nasz podcast: Rozmowy w Akcji

wAkcji24.pl | Opinie | Andrzej Wierny, KEP | 20.06.2024

Ks. Jakub Klimontowski: Nie samą sałatą żyje człowiek. Dlaczego chrześcijanin nie musi wstydzić się mięsa?

Ks. Jakub Klimontowski, Redaktor Naczelny Miesięcznika Katolickiego w-Akcji wyjaśnia dlaczego chrześcijanin nie musi wstydzić się mięsa, a dieta wegańska nie jest zobowiązaniem dla osób wierzących.Coraz częściej słyszymy dziś, że jedzenie mięsa jest nie tylko...

Bp Ignacy Dec: Przywódcy dzisiejszej Unii Europejskiej pogardzają wartościami religijnymi

Bp Ignacy Dec podkreśla znaczenie obecności wartości chrześcijańskich w życiu społecznym i kulturalnym Europy, apelując o odnowienie zaufania do Boga oraz wierność jej duchowym korzeniom. Poniżej publikujemy pełny tekst homilii.W homilii dzisiejszej zaaplikujemy...

Bp Adam Bałabuch: Święto całego Kościoła

Biskup Adam Bałabuch przypomina wiernym głęboki sens Uroczystości Wszystkich Świętych – dnia, w którym Kościół pielgrzymujący na ziemi jednoczy się duchowo z tymi, którzy już osiągnęli niebo. Biskup wskazuje, że to święto pełne jest nadziei, radości i refleksji nad...

Krzysztof Kotowicz: Wyrwał nas z mocy Szatana – jeśli wierzysz, nie wracaj tam!

Krzysztof Kotowicz, Diecezjalna Agencja Informacyjna: Czego życzy się tym, którzy sami albo ze swoimi dziećmi uczestniczą w parodii makabry? Czego spodziewają się uczestnicy imprez ze szpetotą i strachem w roli głównej? Czego doświadczają biorący udział w paradach...

Ks. Tomasz J. Chlebowski: Halloween – żonglowanie śmiercią, czyli co się kryje za dynią i psikusem?

Ks. Tomasz J. Chlebowski: Tematyka śmierci w aspekcie antropologicznym, religijnym i kulturowo-społecznym interesuje mnie od dawna. Nie jest to fascynacja. Raczej próba przybliżenia się i w jakimś stopniu zrozumienia zjawiska, które dotyczy każdego człowieka, a które...

Bp James Conley: Charlie Kirk stanął twarzą w twarz z wściekłością tkwiącą w samym sercu kultury śmierci

Biskup James Conley: Krzyż Jezusa od zawsze stanowił znak sprzeciwu wobec świata. Symbolizuje on jednocześnie śmierć i życie, cierpienie i zwycięstwo, klęskę i triumf. My, katolicy, przypominamy sobie o tym paradoksie za każdym razem, gdy czynimy znak krzyża.W swojej...

Abp. Marek Jędraszewski: Państwo, które legalizuje związki partnerskie, uchybia obowiązkowi ochrony małżeństwa jako dobra wspólnego [TYLKO U NAS]

Dlaczego związki partnerskie to złe rozwiązanie według Kościoła katolickiego? Wyjaśnia abp. Marek Jędraszewski.

Donald Trump: Ksiądz Jerzy Popiełuszko był uosobieniem niezłomnej siły prawdy, dobra i piękna

Donald Trump, były prezydent USA i kandydat na to stanowisko napisał list upamiętniający bł. ks. Jerzego Popiełuszko i przypominający o jego roli w walce z komunizmem.

Bł. ks. Jerzy Popiełuszko: Władza bała się jego słów [KOMENTARZ REDAKCJI]

W czasach, gdy obserwujemy niepokojące sygnały ograniczania swobód religijnych w Polsce, postać bł. ks. Jerzego Popiełuszki nabiera nowego, niezwykle aktualnego znaczenia. Błogosławiony ks. Jerzy, męczennik za wiarę i wolność, pozostaje symbolem oporu przeciwko...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Jan Paweł II – prorok nadziei

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Program przygotowany z okazji XXV Dnia Papieskiego przez Rodzinę Sygnału Miłosierdzia Bożego miał ważne przesłanie- św. Jan Paweł II to uosobienie chrześcijańskiej nadziei.Koncert uwielbieniowy pod hasłem „Jan Paweł II – prorok nadziei”...

Ks. Grzegorz Wołoch: Od Ewangelii do Uniwersytetów – edukacyjna misja Kościoła

Ks. Grzegorz Wołoch: Kościół katolicki od ponad dwóch tysięcy lat odgrywa fundamentalną rolę w edukacji społeczeństw, przekazując wiedzę nie tylko w zakresie teologii, ale także filozofii, nauk ścisłych, literatury i sztuki. Historia jednoznacznie pokazuje, że to...

Ks. Jakub Klimontowski: Jakim Nauczycielem był Jezus?

Ks. Jakub Klimontowski, Redaktor Naczelny Miesięcznika Katolickiego "w-Akcji": Gdy myślimy o nauczycielach i szkole, od razu na myśl przychodzą nam na myśl skojarzenia dotyczące wystroju klas szkolnych, ławek, przyborów i wiele innych. Zastanówmy się jednak nad samym...

Czy chcemy obchodzić Boże Narodzenie w październiku?

Boże Narodzenie w październiku! Wenezuela już zmieniła termin świąt. Kiedy zmiany w Polsce?

Bp Ignacy Dec: Różaniec naszą drogą do moralnej naprawy świata

Biskup Senior Ignacy Dec: Niech Różaniec będzie przyjacielem naszego życia. Z Różańcem w ręku idźmy dalej w w przyszłość. Z Różańcem w ręku stawajmy się lepszymi ludźmi, lepszymi ojcami, matkami, dziatkami.

Krzysztof Kotowicz: Miasto położone na górze

Krzysztof Kotowicz, szef Diecezjalnej Agencji Informacyjnej: Nasze życie w przeważającej mierze obraca się wokół tego, co wymierne. Pragmatycznie definiujemy nasze cele i ustalamy środki sprzyjające ich realizacji. Gdzie w tej logice jest katolicyzm?Zaangażowanie w...

Niezdrowa edukacja – czas wypisać dzieci

Wobec bezprecedensowego ataku ideologicznego na polską szkołę, rodzice stają dziś przed niezwykle ważną decyzją – bronić niewinności własnych dzieci, czy zdać się na system, który zamiast wychowywać, zaczyna coraz częściej przeprogramowywać. A wszystko to pod modnym...

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Współczesny świat skutecznie wygasza w kobietach instynkt macierzyński

Biskup Świdnicki Marek Mendyk: Gotowa, sprawna polityka demograficzna i rodzinna musi stać się programem całej prorodzinnej opozycji. Jesteśmy zewsząd atakowani propagandą zniechęcania do macierzyństwa, podobnie jak ojcostwa. W mediach społecznościowych, memach i...

Bp Marek Mendyk: Wymiary naszej tysiącletniej tożsamości

W sobotę, 20 września, w Świdnicy odbyły się uroczystości upamiętniające tysiąclecie pierwszych koronacji królewskich w Polsce. Centralnym punktem obchodów była uroczysta Msza święta sprawowana w Katedrze Świdnickiej, której przewodniczył biskup świdnicki Marek...

Bp Ignacy Dec: Jak filozofia klasyczna pomaga przezwyciężyć manipulację w mediach?

Bp Ignacy Dec: Filozofia klasyczna narodziła się w starożytnej Grecji w czwartym wieku przed Chrystusem. Główni jej twórcy to: Sokrates, Platon a zwłaszcza  Arystoteles. To właśnie ci myśliciele otworzyli drzwi dla europejskiej nauki, stawiając pytanie czym jest...

Krzysztof Kotowicz: Kogo słuchasz?

Krzysztof Kotowicz, szef Diecezjalnej Agencji Informacyjnej: Czego ja właściwie szukam? Może warto zatrzymać się i zadać sobie kilka pytań. Dokąd idę? Za kim podążam? Czego szukam? Kto lub co mnie prowadzi i daje mi siły? Czy moja droga, mój bieg, mają sens? Czy chcę...