​W trzecim roku pełnowymiarowej inwazji Rosji na Ukrainę, Unia Europejska (UE) stanęła przed wyzwaniem pogodzenia swoich deklaracji wsparcia dla Kijowa z rzeczywistością ekonomiczną. Według raportu Centrum Badań nad Energią i Czystym Powietrzem (CREA), w 2024 roku UE wydała 22 miliardy euro na import rosyjskiej ropy i gazu, podczas gdy na wsparcie finansowe dla Ukrainy przeznaczyła 19 miliardów euro. ​

Dane z CREA oraz Kilońskiego Instytutu Gospodarki Światowej (IfW Kiel) wskazują na istotną dysproporcję w wydatkach UE. Christoph Trebesch, ekonomista z IfW Kiel, zauważył, że europejscy darczyńcy przeznaczają na pomoc finansową dla Ukrainy mniej niż 0,1% swojego PKB. Dla porównania, w latach 90. XX wieku Niemcy zmobilizowały znacznie więcej środków na wsparcie Kuwejtu po inwazji Iraku. ​

W 2024 roku Rosja zarobiła 242 miliardy euro na eksporcie paliw kopalnych. Dochody z sektora naftowo-gazowego stanowią nawet połowę rosyjskich dochodów podatkowych. Pomimo zachodnich sankcji, Moskwa stara się je omijać, wykorzystując tzw. „flotę cieni” do transportu paliw, co odpowiada za około jedną trzecią przychodów z eksportu paliw kopalnych. ​

Od początku inwazji na Ukrainę, Europa ograniczyła import gazu z Rosji rurociągami, ale swoje potrzeby energetyczne częściowo zaspokoiła dostawami LNG, w tym rosyjskiego. W 2024 roku import rosyjskiego LNG do UE osiągnął rekordowy poziom, przekraczając 16,5 miliona ton do połowy grudnia, co stanowi wzrost o 18% w porównaniu z 2023 rokiem. ​ 

Pomimo nałożenia licznych sankcji na Rosję, UE nadal importuje rosyjskie paliwa kopalne. W 2024 roku udział gazu rosyjskiego w unijnym imporcie wyniósł 18%, co stanowi wzrost w porównaniu z 2023 rokiem. Komisarz UE ds. energii, Kadri Simson, podkreśliła, że choć uzależnienie od rosyjskiego gazu spadło z 45% w 2021 roku do 15% w 2023 roku, to jednak całkowite zaprzestanie importu jest możliwe bez podważania bezpieczeństwa energetycznego Europy.

W odpowiedzi na potrzeby Ukrainy, UE ustanowiła Instrument na rzecz Ukrainy, specjalny program mający na celu zapewnienie stabilnego i przewidywalnego wsparcia finansowego w wysokości do 50 miliardów euro w latach 2024–2027. Środki te mają wspierać stabilność finansową Ukrainy, odbudowę oraz modernizację kraju, a także wdrażanie kluczowych reform przyspieszających integrację europejską. Kwota 50 mld euro może robić wrażenie, jednak trzeba pamiętać, że to środki rozłożone na cztery lata, co daje średnio 12,5 mld euro rocznie.

Z kolei według danych opublikowanych przez Konkret24, wartość amerykańskiej pomocy dla Ukrainy od lutego 2022 roku do 31 grudnia 2024 wyniosła 183 miliardy dolarów. Jednak również nie wszystkie te środki zostały bezpośrednio przekazane Ukrainie; część z nich trafiła do amerykańskich koncernów zbrojeniowych na produkcję sprzętu dla Ukrainy lub uzupełnienie braków w amerykańskiej armii. ​

wAkcji24.pl | Ekonomia | MOK źrodło: Unia Europejska  wGospodarce.pl | Fot. Eugenia Sol | 2.03.2025